ट्रम्प यांच्या हातात येणार न्यूक्लियर फुटबॉल:बायडेन कसे करणार सत्तेचे हस्तांतरण; निकालापासून पदभार स्वीकारण्यापर्यंत काय-काय होणार?

अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्षपदाच्या निवडणुकीत डोनाल्ड ट्रम्प यांचा विजय जवळपास निश्चित मानला जात आहे. निकालापासून ते पदभार स्वीकारेपर्यंत ​​​​​​​काय होईल, दिव्य मराठी एक्सप्लेनरमध्ये 6 महत्त्वाच्या प्रश्नांची उत्तरे… प्रश्न 1: राष्ट्राध्यक्षीय निवडणुकीनंतर अमेरिकेत काय होईल?
उत्तर : मतदान संपताच निकाल येण्यास सुरुवात झाली आहे. आतापर्यंत 43 राज्यांचे निकाल आले आहेत. यामध्ये रिपब्लिकन पक्षाचे डोनाल्ड ट्रम्प 27, तर डेमोक्रॅटिक पक्षाच्या कमला हॅरिस 15 जागांवर विजयी झाले आहेत. आता सर्व राज्यांचे मतदार ठरवले जातील. ते दोघे मिळून इलेक्टोरल कॉलेज तयार करतील जे अध्यक्ष निवडतील. प्रश्न 2: काँग्रेसच्या मतांची मोजणी झाल्यावर कोणत्याही उमेदवाराला बहुमत मिळाले नाही तर काय होईल?
उत्तरः सध्याच्या ट्रेंडमध्ये ट्रम्प यांना बहुमत मिळताना दिसत आहे. तथापि, जर 6 जानेवारी रोजी यूएस काँग्रेसच्या मतमोजणीत कोणत्याही उमेदवाराला 270 इलेक्टोरल मते मिळाली नाहीत, तर राष्ट्राध्यक्ष निवडण्याच्या प्रक्रियेत संविधानाच्या दुरुस्ती 12 अंतर्गत राष्ट्राध्यक्षांची निवड केली जाते. प्रश्न 3: अमेरिकन राष्ट्राध्यक्षांच्या शपथविधी समारंभात काय होईल?
उत्तर: नवीन राष्ट्राध्यक्षांचा शपथविधी सोहळा 20 जानेवारी रोजी वॉशिंग्टन डीसी येथील कॅपिटल बिल्डिंगमध्ये होईल. या दिवशी, नवीन राष्ट्राध्यक्ष करणार पहिली गोष्ट म्हणजे त्यांचे निवासस्थान सोडणे आणि चर्चला जाणे. ही परंपरा राष्ट्राध्यक्ष फ्रँकलिन डी रुझवेल्ट यांनी 1933 मध्ये सुरू केली होती. याशिवाय, परंपरा अशीही आहे की, कॅपिटल इमारतीत येण्यापूर्वी नवीन राष्ट्राध्यक्ष व्हाइट हाऊसमध्ये विद्यमान राष्ट्राध्यक्षांना भेटतात. इथे दोघांमध्ये औपचारिक संवाद होतो. मात्र, जो बायडेन राष्ट्राध्यक्ष झाल्यावर माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प त्यांच्या शपथविधीदरम्यान सुटीवर गेले होते. अशा परिस्थितीत ट्रम्प यावेळी राष्ट्राध्यक्ष झाल्यास जो बायडेन त्यांच्या शपथविधीला उपस्थित राहणार की नाही हे पाहणे बाकी आहे. व्हाइट हाऊसमध्ये माजी राष्ट्राध्यक्षांची भेट घेतल्यानंतर नवीन राष्ट्राध्यक्ष कॅपिटल इमारतीत जातील. येथे काँग्रेस सदस्यांसह अनेक पाहुणे राष्ट्राध्यक्षांच्या शपथविधीसाठी थांबतील. उपराष्ट्राध्यक्ष कॅपिटल इमारतीत शपथ घेणारे पहिले असतील. काही वेळानंतर राष्ट्राध्यक्ष शपथ घेतील. सर्वोच्च न्यायालयाचे मुख्य न्यायाधीश राष्ट्राध्यक्षांना शपथ देतील. पहिले राष्ट्राध्यक्ष जॉर्ज वॉशिंग्टन यांनी घेतलेली एकाच ओळीची शपथ राष्ट्रपती घेतात- मी शपथ घेतो की मी युनायटेड स्टेट्सच्या राष्ट्राध्यक्ष पदाची निष्ठापूर्वक अंमलबजावणी करीन आणि माझ्या क्षमतेनुसार युनायटेड स्टेट्सच्या संविधानाचे सुरक्षा, संरक्षण आणि बचाव करीन. शपथविधीनंतर राष्ट्राध्यक्ष अमेरिकन जनतेला संबोधित करतील. हा कार्यक्रम संपल्यानंतर राष्ट्राध्यक्ष दालनात नूतन राष्ट्राध्यक्षांचा स्वाक्षरी समारंभ होणार आहे. यादरम्यान, नामनिर्देशन आणि पद स्वीकारल्यानंतर राष्ट्राध्यक्ष त्यांच्या पहिल्या आदेशांवर स्वाक्षरी करतात. ही परंपरा राष्ट्राध्यक्ष रोनाल्ड रेगन यांनी 1981 मध्ये सुरू केली होती. यानंतर राष्ट्राध्यक्ष उद्घाटन दिवस परेडमध्ये सहभागी होतील. कार्यक्रम संपल्यानंतर नवे राष्ट्राध्यक्ष आपल्या कुटुंबासह व्हाईट हाऊसमध्ये शिफ्ट होतील. प्रश्न 4: शपथविधी समारंभानंतर माजी राष्ट्राध्यक्ष नवीन राष्ट्राध्यक्षांना ब्रीफकेस देतात. यात काय असते?
उत्तरः अमेरिकेच्या नवीन राष्ट्राध्यक्षांच्या शपथविधीनंतर, माजी राष्ट्राध्यक्ष एक ब्रीफकेस देतात. त्याला न्यूक्लियर फुटबॉल म्हणतात. ही काळी ब्रीफकेस अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्षांना अणुबॉम्ब नियंत्रित करण्याचे अधिकार देते. या ब्रीफकेसमध्ये आण्विक युद्धाची योजना आहे. तसेच ही ब्रीफकेस अमेरिकन राष्ट्राध्यक्षांना कोणत्याही परिस्थितीत अणुबॉम्ब टाकण्याचा अधिकार देते. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष कुठेही जातात तेव्हा एक लष्करी अधिकारी ही ब्रीफकेस सोबत घेऊन जातो. कोणत्याही आपत्कालीन परिस्थितीत राष्ट्रपती अणुबॉम्ब सोडण्याचा निर्णय घेऊ शकतात. या ब्रीफकेसच्या संपूर्ण यंत्रणेची इतर माहिती गोपनीय ठेवण्यात आली आहे. प्रश्न 5: अमेरिकन राष्ट्राध्यक्ष शपथ कशी घेतात?
उत्तरः अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष सहसा बायबलवर हात ठेवून शपथ घेतात. 2021 मध्ये, अध्यक्ष जो बायडेन यांनी त्यांच्या कुटुंबाच्या 19व्या शतकातील बायबलवर हात ठेवून पदाची शपथ घेतली. यावेळी त्यांच्या पत्नी जिल बायडेन हातात बायबल धरून होत्या. उपाध्यक्ष कमला हॅरिस यांनी त्यांच्या पतीने धरलेल्या दोन बायबलवर हात ठेवून शपथ घेतली. यापैकी एक बायबल सर्वोच्च न्यायालयाचे माजी न्यायमूर्ती थुरगुड मार्शल यांचे होते आणि दुसरे कॅलिफोर्नियातील त्यांच्या शेजाऱ्याचे होते ज्यांना त्या त्यांची दुसरी आई मानत होत्या. पहिले राष्ट्राध्यक्ष जॉर्ज वॉशिंग्टन यांनीही 1789 मध्ये बायबलवर हात ठेवून शपथ घेतली. मात्र, नियमांनुसार नवीन राष्ट्राध्यक्षांना केवळ शपथ घ्यावी लागते. कोणत्याही बायबल किंवा इतर कोणत्याही धार्मिक पुस्तकातून शपथ घेण्यासारखा नियम नाही. अध्यक्ष जॉन क्विन्सी यांनी कायद्याच्या पुस्तकावर शपथ घेतली. तर थिओडोर रुझवेल्ट यांनी कोणत्याही पुस्तकावर हात न ठेवता पदाची शपथ घेतली. प्रश्न 6: अमेरिकेत राष्ट्राध्यक्षपदाची निवडणूक जिंकल्यानंतर जुने राष्ट्राध्यक्ष नवीन राष्ट्राध्यक्षाकडे खुर्ची कशी सोपवतात?
उत्तरः अमेरिकेत राष्ट्राध्यक्षांच्या शपथविधीनंतर जुने आणि नवे राष्ट्राध्यक्ष त्यांच्या खुर्च्यांची देवाणघेवाण करतात. म्हणजेच माजी राष्ट्राध्यक्ष आपली राष्ट्राध्यक्षपदाची खुर्ची नव्या राष्ट्राध्यक्षांकडे सोपवतात. हे सत्तेचे शांततेत हस्तांतरण सूचित करते. मात्र, माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी जो बायडेन यांच्या शपथविधीला हजेरी लावली नाही. त्यामुळे या पद्धतीने खुर्च्या बदलता आल्या नाहीत.