ट्रम्प यांचा विरोध असूनही ममदानी होणार न्यूयॉर्कचे महापौर:आज मतदान, सर्वेक्षणांमध्ये आघाडीवर, मोदींना युद्ध गुन्हेगार म्हणाले होते

International | 04 Nov 2025, 10:24 | Source: DivyaMarathi

"आपण इस्रायली पंतप्रधान बेंजामिन नेतन्याहू यांच्याकडे ज्या दृष्टिकोनातून पाहतो त्याच दृष्टिकोनातून मोदींना पाहिले पाहिजे. २००२च्या गुजरात दंगलींमध्ये मुस्लिमांवरील हिंसाचारासाठी ते जबाबदार होते." २७ मे, २०२५ "अब्जाधीश असे काही असू नये. जगात इतकी असमानता आहे. कोणाकडेही इतके पैसे नसावेत." १६ ऑक्टोबर २०२५ "जोपर्यंत इस्रायल गाझा आणि वेस्ट बँकवर नाकेबंदी आणि कब्जा करत आहे तोपर्यंत अमेरिकेने इस्रायलला लष्करी मदत तत्काळ थांबवावी." १० ऑक्टोबर २०२५ न्यू यॉर्क शहरातील डेमोक्रॅटिक पक्षाचे महापौरपदाचे उमेदवार भारतीय-अमेरिकन जोहरान ममदानी यांनी गेल्या सहा महिन्यांत केलेली ही तीन वादग्रस्त विधाने आहेत. अनेक सर्वेक्षणांनुसार भारतीय चित्रपट निर्मात्या मीरा नायर यांचे सुपुत्र जोहरान ममदानींचा हा निश्चित विजयी मानला जात आहे. महापौरपदासाठी मतदान आज दुपारी ३:३० वाजता भारतीय वेळेनुसार सुरू होईल. जिंकण्यासाठी ५०% मते आवश्यक न्यूयॉर्क सिटी रँक-चॉइस मतदान प्रणाली वापरते. मतदार पसंतीच्या क्रमाने तीन उमेदवारांना रँक देऊ शकतात (१, २, ३). जर कोणत्याही उमेदवाराला त्यांच्या पहिल्या पसंतीच्या ५०% मते मिळाली नाहीत, तर सर्वात कमी मत मिळालेल्या उमेदवाराला वगळले जाते आणि त्यांची मते त्यांच्या दुसऱ्या पसंतींमध्ये विभागली जातात. जोपर्यंत कोणत्याही उमेदवाराला ५०% पेक्षा जास्त मते मिळत नाहीत तोपर्यंत हे चालू राहते. मतदानानंतर १-२ दिवसांनी प्राथमिक निकाल उपलब्ध होतात, परंतु अंतिम निकाल येण्यास सुमारे एक आठवडा लागू शकतो, कारण मेल-इन मतपत्रिका आणि अनुपस्थित मते नंतर मोजली जातात. जर ममदानी जिंकले, तर ते गेल्या १०० वर्षांतील न्यूयॉर्कचे सर्वात तरुण, पहिले भारतीय-अमेरिकन आणि पहिले मुस्लिम महापौर बनतील. न्यू यॉर्कच्या महापौरपदासाठी तीन दावेदार ममदानींच्या विजयात दोन लोक अडथळा आणत आहेत. न्यू यॉर्कचे माजी गव्हर्नर अँड्र्यू कुओमो, जे स्वतः डेमोक्रॅटिक पक्षाचे सदस्य आहेत, ते अपक्ष म्हणून निवडणूक लढवत आहेत. कुओमो म्हणतात की ममदानीची धोरणे इतकी धोकादायक आहेत की जर ते जिंकले तर शहरातील व्यवसाय उद्ध्वस्त होतील. प्रत्युत्तरादाखल, ममदानींनी त्यांना "ट्रम्पची कठपुतळी" म्हटले आहे. ममदानी यांचे दुसरे विरोधक रिपब्लिकन उमेदवार कर्टिस स्लिवा आहेत, ज्यांनी ममदानी आणि कुओमो दोघांनाही शहराच्या विकासाचे विरोधक म्हणून टीका केली आहे. गेल्या महिन्यात झालेल्या एका चर्चेत सिल्वा यांनी दोघांनाही टोमणे मारले आणि म्हटले, "झोहरान, तुझा रिज्युम रुमालावर बसेल आणि अँड्र्यू, तुझे अपयश इतके आहे की संपूर्ण लायब्ररी भरेल." तथापि, सर्वेक्षणांमध्ये न्यूयॉर्कचे माजी गव्हर्नर अँड्र्यू कुओमो ममदानी यांच्यापेक्षा लक्षणीयरीत्या मागे असल्याचे दिसून आले आहे, तर रिपब्लिकन कर्टिस स्लिवा यांनाही विजय मिळण्याची शक्यता कमी असल्याचे मानले जात आहे. संगीताने बंडखोर बनवले, मग ममदानी राजकारणात आले राजकारणात येण्यापूर्वी, ममदानी एक हिप-हॉप रॅपर होते. त्यांचे सर्वात प्रसिद्ध गाणे, "कांडा", युगांडामध्ये व्हायरल झाले. या गाण्यात युगांडाची राजधानी कंपाला येथील जीवन आणि तरुणांसमोरील आव्हानांचे चित्रण करण्यात आले होते. ममदानी म्हणतात की, संगीताच्या माध्यमातून त्यांना पहिल्यांदा जाणवले की समाजातील असमानता आणि ओळखीच्या राजकारणाविरुद्ध आवाज उठवणे महत्त्वाचे आहे. महाविद्यालयातून पदवी घेतल्यानंतर, ममदानी क्वीन्स येथे गेले, जिथे त्यांनी स्थलांतरितांसाठी, भाडेकरूंसाठी आणि ब्लॅक लाइव्हज मॅटरसाठीच्या चळवळींमध्ये भाग घेतला. याच काळात ममदानी यांनी २०१७ मध्ये डेमोक्रॅटिक पक्षातून आपल्या राजकीय कारकिर्दीला सुरुवात केली. २०२० मध्ये ते न्यूयॉर्क राज्य विधानसभेवर निवडून आले. २०२२ आणि २०२४ मध्ये ते बिनविरोध विजयी झाले. त्यांच्या कार्यकाळात, ममदानी यांनी जनतेवर थेट परिणाम करणाऱ्या मुद्द्यांवर लढा दिला, ज्यामुळे त्यांना प्रचंड लोकप्रियता मिळाली. त्यांनी परवडणाऱ्या घरांना प्रत्येक न्यू यॉर्करचा हक्क म्हटले, मोफत सार्वजनिक वाहतुकीची मागणी केली आणि किमान वेतन प्रति तास $३० (सुमारे ₹२,५७८) पर्यंत वाढवण्याचा प्रस्ताव मांडला. आतापर्यंत, ममदानी यांनी विधानसभेत २० विधेयकांना पाठिंबा दिला आहे, त्यापैकी तीन विधेयके कायद्यात रूपांतरित झाली आहेत. भाडे मर्यादांबाबतच्या या विधेयकांपैकी एक विधेयकामुळे ते शहरातील मध्यमवर्गीय आणि स्थलांतरित वस्त्यांमध्ये खूप लोकप्रिय झाले. या वर्षाच्या सुरुवातीला त्यांनी सीरियन-अमेरिकन कलाकार रामा दुवाजीशी लग्न केले. दोघांची भेट डेटिंग अॅप हिंजवर झाली होती. ममदानींची ४ मोठी निवडणूक आश्वासने १. भाडेकरूंवर महागाईचा बोजा वाढू नये म्हणून घरभाडे गोठवणे. २. सर्वांसाठी मोफत बस सेवा, कामगार वर्ग आणि विद्यार्थ्यांना दिलासा देणारी. ३. सरकारी किराणा दुकाने उघडणे जेणेकरून जीवनावश्यक वस्तू परवडणाऱ्या किमतीत उपलब्ध होतील. ४. मुलांसाठी मोफत डेकेअर सुविधा, ज्यामुळे काम करणाऱ्या कुटुंबांना दिलासा मिळेल. ट्रम्प यांनी ममदानींना वेडा कम्युनिस्ट म्हटले ममदानीचा निवडणूक अजेंडा थेट सामान्य लोकांच्या खिशाशी आणि त्यांच्या दैनंदिन जीवनाशी जोडलेला आहे. ते न्यूयॉर्कला असे शहर बनवण्याचे वचन देतात जिथे प्रत्येकजण सन्माननीय आणि सुरक्षित जीवन जगू शकेल. ममदानी म्हणतात की या योजनांना मोठ्या कंपन्यांवर आणि शहरातील श्रीमंतांवर लावलेल्या नवीन करांद्वारे निधी दिला जाईल. त्यांचा अंदाज आहे की यातून सुमारे $9 अब्ज निधी उभारता येईल. हे कर मंजूर करण्यासाठी ममदानी यांना न्यूयॉर्क राज्य विधानसभा आणि राज्यपाल कॅथी होचुल यांच्या पाठिंब्याची आवश्यकता असेल. राज्यपालांनी आपला पाठिंबा व्यक्त केला आहे परंतु उत्पन्न कर वाढवण्यास त्यांचा पाठिंबा नसल्याचे त्यांनी सांगितले आहे. तथापि, अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष ट्रम्प त्यांच्या धोरणांवर नाराज असल्याचे दिसून येते. त्यांनी जोहरान ममदानीला "वेडा कम्युनिस्ट" असे संबोधले आहे. जर ममदानी जिंकले तर ते शहराला मिळणारा निधी बंद करतील असे त्यांनी म्हटले आहे. ममदानींच्या आश्वासनांनी श्रीमंत उद्योगपती अस्वस्थ ममदानीच्या आश्वासनांमुळे शहरातील व्यावसायिकही अस्वस्थ झाले आहेत. जूनमध्ये त्यांनी डेमोक्रॅटिक प्रायमरी जिंकली तेव्हा वॉल स्ट्रीटवर चिंता वाढली. अनेक व्यवसायांनी शहर सोडण्याची धमकीही दिली. काही व्यावसायिकांनी सांगितले की, न्यूयॉर्क आता विनाशापासून फक्त एक पाऊल दूर आहे. ममदानी स्वतःला "लोकशाही समाजवादी" म्हणवतात, म्हणजेच ते कॉर्पोरेशनपेक्षा सामान्य लोकांना पसंती देणाऱ्या धोरणांना प्राधान्य देतात. जर न्यू यॉर्कवासीयांनी "कम्युनिस्टाला" निवडून दिले तर शहराचा निधी बंद करण्याची धमकी ट्रम्प यांनी दिली आहे. ममदानी हे डेमोक्रॅटिक पक्षाच्या डाव्या विचारसरणीच्या गटाशी (DSA) संबंधित आहेत. हा गट मोठ्या कंपन्या, अब्जाधीश आणि डेमोक्रॅटिक पक्षाच्या पारंपारिक धोरणांना विरोध करतो. जर ममदानी जिंकले तर ते आतून व्यवस्थेला आव्हान देण्याचा विजय म्हणून पाहिले जाईल. न्यूयॉर्क, जगातील सर्वात शक्तिशाली शहर न्यूयॉर्क शहर हे अमेरिकेचे हृदय म्हणून ओळखले जाते. महापौर होणे म्हणजे केवळ शहराचे नेतृत्व करणे नाही, तर ते अमेरिकेतील सर्वात प्रभावशाली राजकीय पदांपैकी एकावर विराजमान होणे आहे. म्हणूनच या निवडणुकीकडे जगभरातून बारकाईने लक्ष ठेवले जात आहे. न्यू यॉर्कचा वार्षिक जीडीपी अंदाजे $२.३ ट्रिलियन आहे. याचा अर्थ असा की एकटे न्यूयॉर्क शहर भारताच्या जीडीपीच्या निम्म्याहून अधिक प्रतिनिधित्व करते. न्यू यॉर्कचे महापौर शहराचे प्रशासन, पोलिस, वाहतूक, गृहनिर्माण, शिक्षण आणि आरोग्य व्यवस्था नियंत्रित करतात. जर निवडून आले तर ममदानी हे शहराचे १११ वे महापौर असतील न्यूयॉर्क शहराचे स्वतःचे बजेट (१०० अब्ज डॉलर्सपेक्षा जास्त) आणि नियम आणि कायदे आहेत. कराचा पैसा कुठे खर्च करायचा, कोणती धोरणे अंमलात आणायची आणि शहर कोणत्या दिशेने जायचे हे महापौर ठरवतात. ही मूलतः एक छोटी-पंतप्रधान भूमिका आहे. न्यूयॉर्क शहर हे अमेरिकेची आर्थिक राजधानी म्हणून ओळखले जाते. येथे वॉल स्ट्रीट, जगातील मीडिया कंपन्या आणि अगदी संयुक्त राष्ट्रांचे मुख्यालय देखील आहे. म्हणूनच, महापौरांचे निर्णय केवळ शहरावरच नव्हे तर आंतरराष्ट्रीय स्तरावरही परिणाम करतात. न्यूयॉर्क शहराचे महापौर अनेकदा राष्ट्रीय राजकारणात प्रमुख व्यक्ती बनतात. मायकेल ब्लूमबर्ग अध्यक्षपदी पोहोचले आणि ९/११ नंतर रुडी गिउलियानी राष्ट्रीय नायक बनले. ट्रम्प म्हणाले - जर ममदानी जिंकले तर न्यू यॉर्क उद्ध्वस्त होईल अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी न्यूयॉर्क शहरातील मतदारांना इशारा दिला आहे की जर डेमोक्रॅटिक उमेदवार जोहरान ममदानी महापौर झाले तर न्यू यॉर्क आर्थिक आणि सामाजिकदृष्ट्या उद्ध्वस्त होईल. मतदानापूर्वी ट्रम्प यांनी सोमवारी माजी गव्हर्नर अँड्र्यू कुओमो यांना अधिकृतपणे मान्यता दिली. ट्रम्प म्हणाले की, जर ममदानी निवडणूक जिंकले तर ते न्यू यॉर्क शहराला आवश्यक असलेला किमान संघीय निधीच पाठवतील. ट्रम्प यांनी ममदानीला "कम्युनिस्ट" म्हटले आणि असा दावा केला की त्यांच्या नेतृत्वाखाली न्यू यॉर्क "टिकणार नाही, यशस्वी तर होणारच नाही." ट्रम्प म्हणाले, जर कम्युनिस्ट ममदानी जिंकला तर या शहराला यश किंवा टिकून राहण्याची कोणतीही शक्यता नाही. मला वाईटावर चांगले पैसे टाकायचे नाहीत. त्यांनी असेही म्हटले की जर निवडणुकीत ममदानी आणि कुओमो यांच्यातील निवड असेल, तर लोकांनी कुओमोला मतदान करावे - त्यांना तो आवडो किंवा न आवडो - कारण तो हे पद भूषविण्यास सक्षम आहे.