व्हॉट्सॲप इमेज डाउनलोड करताच अकाउंट रिकामे:सायबर फसवणुकीची नवी पद्धत, 2 लाख रुपयांचे नुकसान; जाणून घ्या हे कसे टाळावे

• T. Rishiraaj
• Published on: April 5, 2025

डिजिटल युगात, जिथे तंत्रज्ञान आपले जीवन सोपे करत आहे, तिथे सायबर गुन्हेगार नवीन मार्गांनी लोकांना लक्ष्य करत आहेत. आता फक्त बनावट कॉल किंवा ईमेलच नाही, तर एक साधा फोटो देखील तुमचा मोबाईल आणि बँक खाते हॅक करू शकतो. अलिकडेच, मध्य प्रदेशातील जबलपूरमधील एका व्यक्तीला एका अनोळखी नंबरवरून व्हॉट्सॲपवर एक फोटो आला. पीडितेने त्या फोटोवर क्लिक करताच त्याचा मोबाईल हॅक झाला आणि काही मिनिटांतच त्याच्या बँक खात्यातून २.०१ लाख रुपये काढण्यात आले. या सायबर फसवणुकीला 'व्हॉट्सॲप इमेज स्कॅम' किंवा 'मॅलिशियस लिंक स्कॅम' असे म्हणतात, जे खूप धोकादायक आहे. एका चुकीच्या क्लिकमुळे तुमची वैयक्तिक माहिती आणि बँक खाते धोक्यात येऊ शकते. तर, आजच्या कामाच्या बातमीमध्ये, आपण 'व्हॉट्सॲप इमेज स्कॅम' कसे टाळू शकतो याबद्दल बोलू. तुम्हाला हे देखील कळेल की- तज्ज्ञ: ईशान सिन्हा, सायबर तज्ज्ञ, नवी दिल्ली प्रश्न- व्हॉट्सॲप इमेज स्कॅम म्हणजे काय?
उत्तर- ही ऑनलाइन फसवणुकीची एक नवीन पद्धत आहे. यामध्ये, फसवणूक करणारा व्यक्ती एका अनोळखी नंबरवरून फोटो पाठवतो. या फोटोमध्ये एक धोकादायक दुर्भावनापूर्ण लिंक लपलेली आहे. एखाद्याने त्या फोटोवर किंवा लिंकवर क्लिक करताच, त्याच्या फोनमध्ये व्हायरस किंवा हॅकिंग ॲप इन्स्टॉल होते. तंत्रज्ञानाच्या भाषेत, याला 'ट्रोजन हॉर्स अटॅक' किंवा 'रिमोट ॲक्सेस ट्रोजन' (RAT) घोटाळा असेही म्हणता येईल, कारण यामध्ये फसवणूक करणारे वापरकर्त्याच्या फोनवर ताबा मिळवतात. प्रश्न- कोणताही फोटो डाउनलोड करून फोन हॅक होऊ शकतो का? उत्तर: सायबर तज्ञ ईशान सिन्हा म्हणतात की जर एखाद्या प्रतिमेला व्हायरस (मालवेअर) ची लागण झाली असेल, तर ती फक्त डाउनलोड केल्याने किंवा उघडल्याने तुमचा फोन धोक्यात येऊ शकतो. बऱ्याचदा या इमेज फाइल्समध्ये धोकादायक कोड किंवा स्क्रिप्ट लपलेले असतात, जे फोनमध्ये आपोआप इन्स्टॉल होतात आणि तो हॅक होऊ शकतो. हे विशेषतः JPEG, PNG, GIF सारख्या प्रतिमा स्वरूपात देखील होऊ शकते. प्रश्न: व्हॉट्सॲप इमेज स्कॅम टाळण्यासाठी कोणती खबरदारी घ्यावी? उत्तर: व्हॉट्सॲप इमेज स्कॅम टाळण्यासाठी सर्वात महत्वाची गोष्ट म्हणजे तुमची सतर्कता. जर तुम्हाला एखाद्या अनोळखी व्यक्तीकडून कोणताही फोटो, कागदपत्रे किंवा लिंक मिळाली, तर ती तपासल्याशिवाय उघडू नका. कधीकधी या फाइली सामान्य दिसतात, परंतु त्यामध्ये लपलेला व्हायरस तुमच्या फोनमध्ये प्रवेश करू शकतो आणि तुमची वैयक्तिक माहिती चोरू शकतो. प्रश्न: तुम्ही WhatsApp सेटिंग्जमधील 'ऑटो-डाउनलोड' पर्याय कसा बंद करू शकता? उत्तर: WhatsApp ची 'ऑटो-डाउनलोड' सेटिंग्ज बंद करण्यासाठी तुम्ही या पायऱ्या फॉलो करू शकता. प्रश्न- हा घोटाळा फक्त व्हॉट्सॲपवरच होऊ शकतो का? उत्तर- हे टेलिग्राम, फेसबुक मेसेंजर, ईमेल सारख्या कोणत्याही मेसेजिंग प्लॅटफॉर्मवर देखील होऊ शकते. म्हणून, कोणतीही अनोळखी लिंक किंवा फोटो उघडण्यापूर्वी काळजी घ्या. प्रश्न- फोनमध्ये कोणताही मालवेअर इन्स्टॉल झाला आहे की नाही हे कसे ओळखायचे? उत्तर- सायबर तज्ञ ईशान सिन्हा म्हणतात की जर तुमच्या फोनमध्ये कोणताही मालवेअर (व्हायरस) इन्स्टॉल झाला असेल, तर काही चिन्हे दिसू लागतात. यामध्ये फोन अचानक विचित्रपणे काम करू लागतो. खालील ग्राफिकमध्ये फोन मालवेअरने संक्रमित झाल्याची काही प्रमुख चिन्हे दर्शविली आहेत. प्रश्न: जर एखाद्या वापरकर्त्याच्या फोनमध्ये धोकादायक मालवेअर इन्स्टॉल झाले तर त्याने काय करावे? उत्तर- जर तुमच्या फोनमध्ये कोणताही धोकादायक मालवेअर (व्हायरस) आला असेल, तर तुम्ही ताबडतोब काही आवश्यक पावले उचलली पाहिजेत. जसे की-