युद्ध रोखे विकून युरोप सशस्त्र होईल:EU देशांसाठी 162 अब्ज डॉलर्सचा संरक्षण निधी तयार केला जाईल, अमेरिकेवरील अवलंबित्व कमी करण्याचा प्रयत्न

युरोपियन कमिशनच्या अध्यक्षा उर्सुला वॉन डेर लेयन यांनी युरोपला सशस्त्र करण्यासाठी $842 अब्ज उभारण्याचा प्रस्ताव दिला आहे. मंगळवारी सादर करण्यात आलेला हा प्रस्ताव पाच भागांमध्ये राबविला जाईल, ज्यामध्ये युरोपियन युनियन (EU) सदस्य देशांना शस्त्रास्त्र देण्यासाठी $160 अब्ज (150 अब्ज युरो) चा संरक्षण निधी तयार करणे समाविष्ट आहे. हा संरक्षण निधी उभारण्यासाठी, युरोपियन युनियन युद्ध रोखे जारी करेल. युक्रेनला मदत करण्यासाठी युरोपियन युनियनने आधीच 54 अब्ज डॉलर्स (50 अब्ज युरो) किमतीचे बाँड जारी केले आहेत. न्यूयॉर्क टाईम्सच्या वृत्तानुसार, हा प्रस्ताव समोर येताच, ब्रिटिश संरक्षण कंपनी बीएई सिस्टम्स, जर्मन शस्त्रास्त्र निर्माता राईनमेटल आणि इटालियन एरोस्पेस आणि संरक्षण कंपनी लिओनार्डो यांच्या शेअर्समध्ये विक्रमी वाढ झाली. प्रस्ताव का आणला गेला
ट्रम्प प्रशासनाने अलिकडच्या काळात उचललेल्या पावलांमुळे, युरोप अमेरिकेवरील आपले सुरक्षा अवलंबित्व कमी करू इच्छित आहे. ट्रम्प यांनी वारंवार अमेरिकेला नाटोपासून वेगळे करण्याबद्दल बोलले आहे. व्हाईट हाऊसमध्ये ट्रम्प आणि झेलेन्स्की यांच्यातील वादविवादानंतर, 3 मार्च रोजी लंडनमध्ये झालेल्या युरोपीय देशांच्या शिखर परिषदेत उर्सुला वॉन डेर लेयन यांनी युरोपला तातडीने शस्त्रसंधी करण्याचे आवाहन केले. त्यांनी म्हटले होते की, आपल्याला संरक्षण गुंतवणूक वाढवावी लागेल. युरोपियन युनियनच्या सुरक्षेसाठी हे महत्त्वाचे आहे. आपण आत्ताच सर्वात वाईट परिस्थितीसाठी तयार असले पाहिजे. सुरक्षेसाठी युरोप अमेरिकेवर अवलंबून आहे
अमेरिका आणि युएसएसआर (सध्याचा रशिया) यांच्यातील शीतयुद्ध (१९४७-९१) पासून, युरोप आपल्या सुरक्षेसाठी या खंडावर मोठ्या प्रमाणात अवलंबून आहे. संरक्षण तज्ज्ञ मनोज जोशी यांच्या मते, युरोपमधील अनेक देश त्यांच्या जीडीपीच्या २% पेक्षा कमी संरक्षणावर खर्च करत आहेत. त्यांचे सैन्य इतके कमकुवत झाले आहे की त्यांना सावरण्यासाठी वेळ लागेल. दुसरीकडे, ट्रम्प नाटो युतीला वेळ आणि पैशाचा अपव्यय मानतात. जर अमेरिका नाटो सोडली तर युरोपीय देशांना त्यांच्या योजना पूर्ण करण्यासाठी संरक्षणावर किमान ३% खर्च करावा लागेल. त्यांना सध्या अमेरिकेकडून पुरवल्या जाणाऱ्या दारूगोळा, वाहतूक, इंधन भरण्याची विमाने, कमांड अँड कंट्रोल सिस्टीम, उपग्रह आणि ड्रोनची कमतरता भरून काढावी लागेल. युके आणि फ्रान्स सारख्या नाटो सदस्य देशांकडे सुमारे ५०० अण्वस्त्रे आहेत, तर एकट्या रशियाकडे ६,००० अण्वस्त्रे आहेत. जर अमेरिका नाटोमधून बाहेर पडली तर युतीला त्यांचे अणु धोरण पुन्हा उभे करावे लागेल. युरोपियन युनियनमध्ये एकमत निर्माण करण्याचे मोठे आव्हान
युरोपियन युनियनला युद्ध रोखे जारी करण्यास सदस्य देशांकडून विरोध होऊ शकतो. याआधीही, युक्रेनला पाठिंबा देण्याच्या मुद्द्यावर, स्लोवाकियाचे पंतप्रधान रॉबर्ट फिको यांनी युक्रेनला आर्थिक आणि लष्करी मदत देणार नसल्याचे म्हटले होते. त्याच वेळी, हंगेरीचे पंतप्रधान व्हिक्टर ऑर्बन यांनीही झेलेन्स्की यांच्या विरोधात अमेरिकेचे अध्यक्ष ट्रम्प यांना पाठिंबा दिला. व्हाईट हाऊसमध्ये दोघांमधील वादविवादानंतर त्यांनी ट्रम्प यांना बलवान आणि झेलेन्स्की यांना कमकुवत म्हटले. ऑर्बन यांनी ट्रम्प यांचेही आभार मानले. संयुक्त युरोपीय सैन्याची निर्मिती सुरू होऊ शकते
उर्सुला यांनी आणलेला प्रस्ताव संयुक्त युरोपीय सैन्य तयार करण्याची सुरुवात असू शकतो, असे तज्ज्ञांचे मत आहे. सीएनएनच्या मते, युरोपच्या एकूण एकत्रित सैन्यात २० लाख सैनिक आहेत. शीतयुद्धाच्या सुरुवातीच्या काळापासूनच एका सामान्य युरोपीय सैन्याच्या निर्मितीवर सतत चर्चा होत होती. १९५३ ते १९६१ पर्यंत अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष असलेले आयझेनहॉवर यांनीही युरोपीय देशांना यासाठी पटवून दिले होते, परंतु नंतर फ्रेंच संसदेने त्यावर बंदी घातली होती. १९९० च्या दशकात युरोपियन युनियनच्या स्थापनेनंतर पुन्हा एकदा सामान्य युरोपियन सैन्याची कल्पना मांडण्यात आली, परंतु अमेरिकेच्या विरोधामुळे आणि युरोपियन देशांच्या नाटोशी असलेल्या वचनबद्धतेमुळे त्याला पाठिंबा मिळाला नाही. डिसेंबर १९९८ मध्ये फ्रान्समधील सेंट-मालो येथे फ्रान्सचे अध्यक्ष जॅक शिराक आणि ब्रिटिश पंतप्रधान टोनी ब्लेअर यांनी युरोपीय सैन्याच्या निर्मितीवर सहमती दर्शविली होती, परंतु हा प्रस्ताव पुढे सरकला नाही.