डोनाल्ड ट्रम्प यांच्यावर गोळीबार ठरला टर्निंग पॉइंट:मुस्लिम आणि कृष्णवर्णीयांचा मिळवला पाठिंबा; रिपब्लिकनच्या लाटेमागे 5 मोठे फॅक्टर

लोकांना जे अशक्य वाटले ते आम्ही केले. अलास्का, नेवाडा आणि अ‍ॅरिझोना येथे जिंकणे माझ्यासाठी मोठे आहे. हे अविश्वसनीय आहे. मी अमेरिकन लोकांच्या कुटुंबासाठी आणि त्यांच्या भविष्यासाठी लढेन. पुढील 4 वर्षे अमेरिकेसाठी महत्त्वाची आहेत. अमेरिकेच्या इतिहासातील हा सर्वात गौरवशाली विजय आहे. 6 नोव्हेंबर रोजी फ्लोरिडाच्या वेस्ट पाम बीच येथे निवडणूक जिंकल्यानंतर ट्रम्प यांनी पहिले भाषण केले. अमेरिकेच्या इतिहासातील रिपब्लिकन पक्षाचा हा सर्वात मोठा विजय आहे. दुसऱ्या महायुद्धानंतर 4 वर्षांच्या कालावधीनंतर पुन्हा निवडणूक जिंकणारे ट्रम्प हे पहिले राष्ट्राध्यक्ष ठरले आहेत. अखेर डोनाल्ड ट्रम्प यांना एवढा मोठा विजय कसा मिळाला; दिव्य मराठी एक्सप्लेनरमध्ये वाचा 5 मोठे फॅक्टर्स… तीनही निवडणुकांचे ताजे निकाल रिपब्लिकनने जिंकले
अमेरिकेत काँग्रेसप्रमाणेच रिपब्लिकन पक्षाने अध्यक्षपदाच्या निवडणुका जिंकल्या आहेत. सिनेटमध्ये पक्षाला बहुमत मिळाले आहे. याशिवाय, ते प्रतिनिधीगृहातही आघाडीच्या जवळ आहेत. अमेरिकेतही भारतासारखी दोन सभागृहे आहेत. प्रतिनिधीगृह हे भारताच्या लोकसभेसारखे आहे. त्यासाठी दर दोन वर्षांनी निवडणुका होतात. या सदनात एकूण 435 सदस्य आहेत. सिनेट ही भारताच्या राज्यसभेसारखी आहे. यामध्ये प्रत्येक अमेरिकन राज्यातून 2-2 सिनेटर निवडले जातात. अशा परिस्थितीत अमेरिकन सिनेटमध्ये एकूण 100 सदस्य आहेत. त्याच्या सदस्यांचा कार्यकाळ 6 वर्षांचा असतो. मात्र, सर्व जागांसाठी एकाच वेळी निवडणुका होत नाहीत. दर दोन वर्षांनी काही जागांसाठी निवडणुका होतात. ट्रम्प यांच्या या मोठ्या विजयामागे 5 फॅक्टर… फॅक्टर-1: ट्रम्प यांच्यावर गोळी झाडणे हा एक मोठा टर्निंग पॉइंट
13 जुलै 2024 रोजी बटलर, पेनसिल्व्हेनिया येथे डोनाल्ड ट्रम्प यांची रॅली झाली. ट्रम्प स्टेजवर भाषण देत असताना गोळीबाराचा आवाज आला. ट्रम्प यांच्यावर ही गोळी झाडण्यात आली. एआर स्टाईल 556 रायफलमधून काढलेल्या गोळीतून ट्रम्प बचावले, पण त्यांच्या कानाला दुखापत झाली. त्यांच्यात आणि मृत्यूमध्ये काही सेकंदाचा फरक असल्याची कबुली खुद्द ट्रम्प यांनी त्यावेळी दिली होती. भाषण करताना 0.5 सेकंदात त्यांनी डोके फिरवले नसते तर गोळी त्यांच्या डोक्यात लागली असती. गोळीबारानंतर ट्रम्प हवेत मूठ उंचावत असल्याचे छायाचित्र व्हायरल झाले होते. गोळी झाडल्यानंतरही ट्रम्प यांनी निवडणूक रॅली काढल्या. ट्रम्प यांची ही शैली अमेरिकन जनतेला खूप आवडली. पॉलिमार्केट राजकीय अंदाज प्लॅटफॉर्मनुसार, ट्रम्प यांना गोळी मारल्यानंतर, त्यांची जिंकण्याची क्षमता 8% ने वाढली आणि 70% च्या सर्वकालीन उच्चांकावर पोहोचली. अशा अपघातातून भावनिक लाभ मिळणे ही अमेरिकेत मोठी गोष्ट नाही. 43 वर्षांपूर्वी रिपब्लिकन पक्षाचे नेते रोनाल्ड रेगन यांनाही गोळ्या घालण्यात आल्या होत्या. या हल्ल्यात रेगन गंभीर जखमी झाले. मात्र, त्याचा जीव वाचला. या घटनेनंतर तीन वर्षांनी अमेरिकेत अध्यक्षीय निवडणुका झाल्या, ज्यामध्ये रेगन यांच्या रिपब्लिकन पक्षाने पुन्हा विक्रमी मतांनी विजय मिळवला. फॅक्टर-2: स्विंग स्टेटवर ट्रम्प यांचे लक्ष केंद्रित केल्यामुळे एवढा मोठा विजय झाला
राष्ट्राध्यक्ष होण्यासाठी 270 जागा जिंकणे आवश्यक आहे. अमेरिकेतील 7 स्विंग स्टेट्स ज्या दिशेने जातात, ती व्यक्ती राष्ट्राध्यक्ष बनते. 2024च्या निवडणुकीत स्विंग राज्यांनी डोनाल्ड ट्रम्प यांना पाठिंबा दिला. स्विंग राज्यांमध्ये एकूण 93 जागा आहेत. पेनसिल्व्हेनियामध्ये सर्वाधिक 19 निवडणूक जागा आहेत. या राज्यात ट्रम्प यांनी कमला हॅरिस यांचा ३% मतांनी पराभव केला. ट्रम्प यांना 51% आणि कमला यांना 48% मते मिळाली. पेनसिल्व्हेनिया हे स्विंग राज्यांमध्ये किंग मेकर राज्य मानले जाते. पेनसिल्व्हेनिया जिंकल्याशिवाय व्हाईट हाऊस गाठता येणार नाही. पेनसिल्व्हेनियामध्ये रिपब्लिकन पक्षाने 1992 ते 2020 पर्यंत फक्त एकदाच विजय मिळवला आहे. 2016 मध्ये ट्रम्प यांनी हिलरी क्लिंटन यांचा 0.7% मतांनी पराभव केला. येथे 2020 च्या निवडणुकीत, बिडेन यांनी ट्रम्प यांचा फक्त 1.2% च्या फरकाने पराभव केला. एलन मस्क यांनी अध्यक्षीय निवडणुकीत डोनाल्ड ट्रम्प यांना उघडपणे पाठिंबा दिला होता. ट्रम्प यांना पाठिंबा देताना मस्क यांनी मतदारांना 1 मिलियन डॉलर्स म्हणजेच अंदाजे 8.40 कोटी रुपये देण्याची घोषणा केली होती. निवडणुकीच्या तारखेपर्यंत म्हणजेच 6 नोव्हेंबरपर्यंत ते दररोज एका निवडक मतदाराला 1 मिलियन डॉलर्स वितरित करत राहिले. ही योजना फक्त 7 स्विंग स्टेट्ससाठी सुरू करण्यात आली होती. मतदारांना भाषण स्वातंत्र्य आणि बंदूक मालकीच्या ऑनलाइन याचिकेवर स्वाक्षरी आणि समर्थन करण्यास सांगितले होते. पेनसिल्व्हेनियामध्ये, याचिकेवर स्वाक्षरी करणाऱ्या प्रत्येक नोंदणीकृत मतदाराला $100 (रु. 8,400) ची भरपाई देण्यात आली. उर्वरित 6 स्विंग स्टेट्समध्ये, याचिकेवर स्वाक्षरी करणाऱ्या प्रत्येक नोंदणीकृत मतदाराला $47 (रु. 3,951) देण्यात आले. फॅक्टर-3: 2024च्या या 5 निवडणूक आश्वासनांनी मतदारांना आकर्षित केले
डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या आश्वासनांचा अमेरिकेच्या अध्यक्षीय निवडणुकीत मोठा प्रभाव पडला आहे. ट्रम्प यांनी अनेक प्रसंगी आश्वासन दिले होते की… फॅक्टर-4: गोरे-काळे हा भेदभाव सोडला, मुस्लिमांनाही सोबत आणले
अमेरिकेतील कृष्णवर्णीय लोकसंख्या बहुतेक डेमोक्रॅटिक पक्षाला पाठिंबा देत आहे. डोनाल्ड ट्रम्प यांची प्रतिमाही कृष्णवर्णीय विरोधी राहिली आहे. 2018 मध्ये माजी अध्यक्षीय उमेदवार हिलरी क्लिंटन यांनी डोनाल्ड ट्रम्प यांना वर्णद्वेषी म्हटले होते, परंतु आता हा ट्रेंड बदलला आहे. यावेळी ट्रम्प यांना अधिक लोकप्रिय मते मिळाली. 2016 मध्ये डोनाल्ड ट्रम्प पहिल्यांदा अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष झाले तेव्हा त्यांना कृष्णवर्णीयांची केवळ 8% मते मिळाली होती. यावेळी एक्झिट पोलमध्ये ट्रम्प यांना 12% कृष्णवर्णीय मते मिळाल्याचा दावा करण्यात आला होता. वास्तविक या निवडणुकीत ट्रम्प यांची कृष्णवर्णविरोधी प्रतिमा बदलली आहे. यावेळी ट्रम्प यांनी अमेरिकेतील मुस्लिमांची मते आपल्या बाजूने जावीत यासाठी जोरदार प्रयत्न केले. सप्टेंबरमध्ये ट्रम्प मिशिगनला गेले होते. त्यांनी मुस्लिम महापौर आमेर गालिब आणि इतर नेत्यांची भेट घेतली. 2020 आणि 2016 च्या निवडणुकीत डेमोक्रॅटिक पक्षाला मुस्लिमांचा पूर्ण पाठिंबा मिळाला होता, परंतु जो बायडेन यांनी मध्य पूर्व युद्धात इस्रायलला केलेल्या सहकार्यामुळे मुस्लिम लोकांमध्ये नाराजी आहे. या निवडणुकांमध्ये त्यांनी ट्रम्प हा एक चांगला पर्याय म्हणून पाहिला जो युद्धावर तोडगा काढण्याबद्दल बोलत राहिले. फॅक्टर-5: मध्यपूर्व आणि रशिया-युक्रेन युद्ध थांबवण्याबद्दल बोलून पकड घेतली
डोनाल्ड ट्रम्प त्यांच्या विजयी भाषणात म्हणाले, ‘ मी युद्ध सुरू करणार नाही, मी युद्ध संपवणार आहे’ कारण इतर देशांच्या युद्धांमध्ये अमेरिकेचा सहभाग दिवसेंदिवस वाढत आहे. अशा परिस्थितीत वाढत्या आर्थिक खर्चामुळे अमेरिकन जनतेमध्ये नाराजी होती. त्यांच्या संपूर्ण निवडणूक प्रचारात डोनाल्ड ट्रम्प यांनी इस्रायल-हमास युद्ध थांबवण्याचे आश्वासन दिले. ट्रम्प यांनी दावा केला होता की त्यांनी इस्रायलचे पंतप्रधान बेंजामिन नेतन्याहू यांना गाझासोबतचे युद्ध लवकरात लवकर संपवण्यास सांगितले आहे. रशिया आणि युक्रेनमधील युद्ध सुरू झाल्यापासून अमेरिका युक्रेनला सातत्याने आर्थिक मदत करत आहे. गेल्या वर्षी ऑक्टोबरमध्ये सुरू झालेल्या इस्रायल-हमास युद्धात अमेरिकाही इस्रायलला साथ देत आहे. मध्यपूर्वेत युद्ध वाढण्यामागे अमेरिकेचा सहभागही कारणीभूत आहे. अशा प्रकारे अमेरिकेतील सामान्य जनता इतर देशांच्या कारभारात अमेरिकेच्या सहभागाला पैशाची उधळपट्टी मानते. अशा परिस्थितीत ट्रम्प यांनी युद्ध थांबवण्याची दिलेली आश्वासने या निवडणुकीत त्यांच्या विजयाचे कारण ठरली. ट्रम्प यांच्या विजयाचे एक कारण म्हणजे बायडेन यांची चुकीची धोरणे. मतदानपूर्व डेटा विश्लेषणानुसार, जेव्हा लोकांना विचारण्यात आले की देश कोणत्या दिशेने चालला आहे याबद्दल ते समाधानी आहेत की नाही? यावर 74 टक्के लोकांनी ते समाधानी नसल्याचे सांगितले. देश चुकीच्या दिशेने चालला आहे असे लोकांना वाटते. त्याचा फटका डेमोक्रॅटिक पक्षाच्या उमेदवार कमला हॅरिस यांना बसला. कमला यांच्यासाठी सत्ताविरोधी घटक हे आव्हान ठरले. कमला हॅरिस या अमेरिकेच्या उपराष्ट्रपती होत्या, त्यामुळे त्यांना सत्ताविरोधी कारभाराचा फटका सहन करावा लागला. यामध्ये मध्यपूर्वेतील युद्धात इस्रायलला पाठिंबा देण्याचाही समावेश आहे. , संशोधन सहयोग: श्रेया नाकाडे