हरिनी अमरसूर्या श्रीलंकेच्या पंतप्रधान बनल्या:राष्ट्रपती होताच दिसानायकेंनी 11 महिन्यांपूर्वी संसद बरखास्त केली, 14 नोव्हेंबरला संसदेच्या निवडणुका

श्रीलंकेचे राष्ट्रपती अनुरा कुमारा दिसानायके यांनी हरिनी अमरसूर्या यांची देशाच्या पंतप्रधानपदी नियुक्ती केली आहे. हरिनी अमरसूर्या यांना श्रीलंकेचे राष्ट्रपती अनुरा दिसानायके यांनी पंतप्रधान म्हणून शपथ दिली. राष्ट्रपती अनुरा यांनी न्याय, शिक्षण, आरोग्य आणि गुंतवणूक या महत्त्वाच्या मंत्रालयांची जबाबदारी पंतप्रधान अमरसूर्या यांच्याकडे सोपवली आहे. याशिवाय विजिता हर्थ आणि लक्ष्मण निपुनराची यांनीही कॅबिनेट मंत्री म्हणून शपथ घेतली. श्रीलंकेच्या मंत्रिमंडळात राष्ट्रपती आणि पंतप्रधानांसह एकूण 4 सदस्य आहेत. श्रीलंकेच्या इतिहासातील हे सर्वात लहान मंत्रिमंडळ आहे. श्रीलंकेचे पंतप्रधानपद भूषवणाऱ्या हरिनी या तिसऱ्या महिला आहेत. त्यांच्या आधी सिरिमाओ बंदरनायके (3 वेळा) आणि चंद्रिका कुमारतुंगा (1 वेळा) या देशाच्या महिला पंतप्रधान होत्या. 2020 मध्ये हरिनी अमरसूर्या पहिल्यांदाच खासदार झाल्या. अध्यक्ष अनुरा यांनी संसद विसर्जित केली श्रीलंकेचे राष्ट्रपती दिसानायके यांनी मंगळवारी रात्री संसद विसर्जित केली. आता 14 नोव्हेंबरला देशात संसदीय निवडणुका होणार आहेत. राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीपूर्वी दिसानायके यांनी आपण तातडीने संसद विसर्जित करून मध्यावधी निवडणुकांचे आदेश देऊ, असे सांगितले होते. श्रीलंकेच्या मागील संसदेची स्थापना ऑगस्ट 2020 मध्ये झाली होती. म्हणजेच ही संसद नियोजित वेळेच्या 11 महिने आधी विसर्जित करण्यात आली आहे. पंतप्रधान अमरसूर्या (54) आणि अध्यक्ष अनुरा हे दोघेही नॅशनल पीपल्स पॉवर (NPP) खासदार आहेत. श्रीलंकेच्या 225 जागांच्या संसदेत NPPकडे फक्त 3 जागा आहेत. अनुरा यांनी 2019 मध्ये राष्ट्रपतीपदाची निवडणूकही लढवली होती. या काळात त्यांना केवळ 3% मते मिळाली. या निवडणुकीत राष्ट्रपतींसोबत हरिनी अमरसूर्या यांनीही प्रचार केला. दोन वेळा मतमोजणी केल्यानंतर अनुरा राष्ट्रपती झाले श्रीलंकेतील निवडणुकीत विजय मिळवल्यानंतर अनुरा दिसानायके यांनी सोमवारी राष्ट्रपतीपदाची शपथ घेतली. कोलंबोतील राष्ट्रपती सचिवालयात हा सोहळा पार पडला. मतमोजणीच्या दुसऱ्या फेरीत राष्ट्रपती निवडणुकीच्या निकालांची पुष्टी होण्याची ही श्रीलंकेतील पहिलीच वेळ आहे, कारण मतमोजणीच्या पहिल्या फेरीत कोणत्याही उमेदवाराला 50% मते मिळाली नाहीत. नॅशनल पीपल्स पॉवर (NPP) च्या अनुरा कुमारा दिसानायके आणि समगी जना बालावेगया (SJB) च्या सजिथ प्रेमदासा या पहिल्या टप्प्यात आघाडीवर असलेल्या दोन उमेदवारांची मतांची दुसऱ्यांदा मोजणी करण्यात आली. 2022 च्या आर्थिक संकटामुळे बदलाची आशा असलेल्या तरुण मतदारांच्या मदतीने अनुरा राष्ट्रपती बनण्यात यशस्वी ठरले आहेत. बंडखोरी ते सत्तेपर्यंत: अनुरा यांनी 5 वर्षांपूर्वी पक्ष पुन्हा सुरू केला आणि अध्यक्षपदापर्यंत पोहोचले उत्तर मध्य प्रांतातील थम्बुटेगामा येथील रहिवासी असलेल्या अनुराने कोलंबोच्या केलानिया विद्यापीठातून विज्ञान शाखेत पदवी प्राप्त केली आहे. 1987 मध्ये भारतविरोधी बंडखोरी शिगेला असताना ते JVP मध्ये सामील झाले. पक्षाने दोन रक्तरंजित बंडखोरी केली होती. अनुरा 2014 मध्ये पक्षप्रमुख बनले. 2019 मध्ये, JVP चे नाव NPP झाले. अनुराने फेब्रुवारी 2024 मध्ये भारताला भेट दिली, ज्यामुळे NPPचा भारताकडे पाहण्याचा दृष्टीकोन बदलत आहे.