पर्थमध्ये शतकासह कोहलीचे पुनरागमन:ऑस्ट्रेलिया दुसरे होमग्राउंड, 2018 मध्ये सर्वोत्तम कसोटी कर्णधार बनला; इथेच लगावले होते ‘शॉट ऑफ द सेंच्युरी’

ऑस्ट्रेलियाविरुद्धच्या पर्थ कसोटीच्या दुसऱ्या डावात विराट कोहलीने शतक झळकावले. त्याने 16 महिन्यांनंतर कसोटी शतक झळकावले आणि फॉर्ममध्ये परतला. विराटचे कसोटीतील हे 30 वे आणि आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधील 81 वे शतक आहे. कोहलीने ऑस्ट्रेलियात पुनरागमन करण्याची ही पहिलीच वेळ नाही. विराट 2012 पासून या देशात ऐतिहासिक कामगिरी करत आहे. विराटने 2022 मध्ये ऑस्ट्रेलियात ‘शॉट ऑफ द सेंच्युरी’ मारून पाकिस्तानविरुद्ध टी-20 विश्वचषक सामना जिंकला होता. 2018 मध्ये विराट ऑस्ट्रेलियात कसोटी मालिका जिंकणारा पहिला आशियाई कर्णधारही ठरला. या कहाणीत जाणून घ्या विराटच्या ऑस्ट्रेलियातून पुनरागमनाचा प्रवास… 2011: मांजरेकरांच्या विधानाला उत्तर
कोहलीने 2011 मध्ये वेस्ट इंडिजविरुद्ध कसोटी क्रिकेटमध्ये पदार्पण केले होते. त्याला ऑस्ट्रेलिया दौऱ्याची संधी मिळाली. त्याला 2 कसोटीच्या 4 डावात 41 धावा करता आल्या. तेव्हा माजी क्रिकेटपटू संजय मांजरेकर म्हणाले, विराटला आणखी एक कसोटी खेळायला लावा, म्हणजे तो या फॉरमॅटमध्ये बसत नसल्याचे स्पष्ट होईल. पुढची कसोटी पर्थमध्ये झाली, विराटने 44 आणि 75 धावांची इनिंग खेळली. त्याला ॲडलेडमध्येही संधी मिळाली, जिथे त्याने 116 धावा केल्या. हे त्याचे पहिले कसोटी शतक ठरले. 2012 मध्ये विराटची हकालपट्टी करणाऱ्या मांजरेकरांना 2023 मध्ये सांगावे लागले की कोहली हा या पिढीतील भारताचा सर्वोत्तम कसोटी फलंदाज आहे. 2012: ‘होबार्ट हरिकेन’ श्रीलंकेविरुद्ध आले
विराटने 2008 मध्ये वनडे पदार्पण केले होते, 2011 पर्यंत त्याने या फॉरमॅटमध्ये 8 शतके झळकावली होती. त्यापैकी 7 शतके आशियामध्ये राहिली आणि आशियाबाहेरही त्याच्या खेळीवर प्रश्न उपस्थित केले गेले. 2011-12 मध्ये कसोटी मालिकेनंतर ऑस्ट्रेलियातच वनडे तिरंगी मालिका आयोजित करण्यात आली होती. श्रीलंका मालिकेतील तिसरा संघ होता. या मालिकेतील पहिल्या 7 सामन्यात विराटला केवळ 2 अर्धशतके झळकावता आली. तरीही कर्णधार एमएस धोनीने त्याला श्रीलंकेच्या शेवटच्या सामन्यात संधी दिली होती. अंतिम फेरी गाठण्यासाठी भारताला 40 षटकांपूर्वी श्रीलंकेसमोर लक्ष्याचा पाठलाग करायचा होता. श्रीलंकेने 50 षटकांत 320 धावा केल्या. भारताने 86 धावांत 2 विकेट गमावल्या. त्यानंतर 23 वर्षीय कोहली आला, ज्याने लसिथ मलिंगासारखा यॉर्कर स्पेशालिस्ट गोलंदाज असतानाही 86 चेंडूत 133 धावा केल्या. त्याच्या या खेळीच्या जोरावर भारताने अवघ्या 36.4 षटकांत सामना जिंकला. मलिंगाने 7.4 षटकात 96 धावा दिल्या, त्यापैकी एकट्या कोहलीने 73 धावा केल्या. ऑस्ट्रेलियाने होबार्टच्या मैदानावर खेळल्या गेलेल्या या डावाला ‘होबार्ट हरिकेन’ असे नाव दिले. हरिकेन म्हणजे वादळ. या खेळीसह कोहलीने वनडेत आपली छाप सोडण्याची प्रक्रिया सुरू केली. 2014: इंग्लंडमधील खराब दौऱ्यानंतर 4 शतके झळकावली
2014 पर्यंत विराट कोहलीने तिन्ही फॉरमॅटमध्ये स्वत:ला सिद्ध केले होते. संघाने त्याला वयाच्या 25 व्या वर्षी उपकर्णधारही बनवले, पण त्यानंतर इंग्लंडचा दौरा आला. जिथे विराटला 5 कसोटीच्या 10 डावात अर्धशतकही ठोकता आले नाही. त्याने केवळ 13.40 च्या सरासरीने 134 धावा केल्या. इंग्लिश वेगवान गोलंदाज जेम्स अँडरसनने त्याला सातत्याने बाद केले. ऑगस्टमध्ये इंग्लंड दौरा संपल्यानंतर डिसेंबरमध्ये संघ ऑस्ट्रेलियाला गेला. धोनीला दुखापत झाल्यामुळे विराटला पहिल्या कसोटीत कर्णधारपद भूषवायचे होते. कोहलीने ॲडलेडमध्ये या संधीचे सोने केले आणि दोन्ही डावात शतके झळकावली. 364 धावांच्या लक्ष्याचा पाठलाग करण्यासाठी संघ उतरला होता, पण कोहली 141 धावांवर बाद होताच तो विस्कळीत झाला. दुसऱ्या कसोटीत धोनी परतला, तिसऱ्या कसोटीत विराटने पुन्हा शतक झळकावले. मेलबर्नमध्ये त्याने 169 आणि 54 धावांची खेळी खेळली होती. मेलबर्न कसोटीनंतर धोनीने कसोटीतून निवृत्ती घेतली, कोहलीला पूर्णवेळ कर्णधारपद मिळाले. पुढच्या कसोटीतही त्याने शतक झळकावले. कोहलीने 4 कसोटीत 692 धावा केल्या, ज्या ऑस्ट्रेलिया दौऱ्यात कोणत्याही भारतीय फलंदाजाने केलेल्या सर्वाधिक धावा आहेत. 2016: T-20 मध्ये सर्वोत्कृष्ट ठरला
2015 एकदिवसीय विश्वचषक ऑस्ट्रेलियात झाला, विराट उपांत्य फेरीत कांगारू संघाविरुद्ध खेळला नाही आणि संघाचा पराभव झाला. पुढील वर्षी संघ पुन्हा ऑस्ट्रेलियाला गेला, यावेळी पांढऱ्या चेंडूची मालिका खेळण्यासाठी. 5 एकदिवसीय सामन्यांमध्ये विराटने 2 शतके आणि 2 अर्धशतके झळकावून 381 धावा केल्या, पण संघाचा 4-1 असा पराभव झाला. T-20 मध्ये विराटचा राक्षसी फॉर्म पुन्हा एकदा समोर आला. त्याने 90, 59 आणि 50 धावांची खेळी खेळली तेव्हा संघाने तिन्ही सामने जिंकले. विराटने 3 टी-20 मध्ये 199 च्या सरासरीने आणि 160.48 च्या स्ट्राईक रेटने 199 धावा केल्या. ज्यासाठी त्याला प्लेअर ऑफ द सिरीजचा पुरस्कार मिळाला. येथून 2019 पर्यंत, विराटने तिन्ही फॉरमॅटमध्ये राज्य केले, 2017 आणि 2018 मध्ये ICC ने त्याला क्रिकेटर ऑफ द इयरचा पुरस्कार देखील दिला. 2018: सर्वोत्तम कसोटी कर्णधार बनला
2017 मध्ये, विराटला तिन्ही फॉरमॅटचे कर्णधारपद मिळाले, 2018 मध्ये त्याच्या नेतृत्वाखाली संघ प्रथमच इंग्लंड दौऱ्यावर गेला. 5 कसोटीत संघ 4-1 असा पराभूत झाला, त्यानंतर त्याच्या कर्णधारपदावर प्रश्न उपस्थित होऊ लागले. सप्टेंबरमध्ये इंग्लंडचा दौरा संपला आणि डिसेंबरमध्ये संघ पुन्हा एकदा ऑस्ट्रेलियाला पोहोचला. कांगारू वेगवान गोलंदाज पॅट कमिन्सने सांगितले की, विराट यावेळी एकही शतक करू शकणार नाही. विराटला 4 कसोटीत केवळ 282 धावा करता आल्या, पण पर्थच्या कठीण खेळपट्टीवर त्याने 123 धावांची खेळी केली. ऑस्ट्रेलियन तज्ज्ञांनीही याला सर्वोत्तम शतकांपैकी एक म्हटले आहे. त्याच्या कसोटी कारकिर्दीतील ही सर्वोत्तम खेळी असल्याचेही विराटने एका मुलाखतीत म्हटले आहे. या दौऱ्यात विराटचा खरा पराक्रम त्याच्या कर्णधारपदात दिसून आला, जेव्हा संघाने 2-1 ने मालिका जिंकली. क्रिकेटच्या इतिहासात कोणत्याही आशियाई संघाने ऑस्ट्रेलियात मिळवलेला हा पहिला कसोटी मालिका विजय होता. अशी कामगिरी करणारा विराट आशियाचा पहिला कर्णधार ठरला. त्यानंतर 2020 मध्ये ICC ने देखील विराटची दशकातील सर्वोत्तम कसोटी संघाचा कर्णधार म्हणून निवड केली. 2021: ‘कोहलीच्या टीम’चा मोठा पराक्रम
2018 मध्ये ऑस्ट्रेलियन संघ स्टीव्ह स्मिथ आणि डेव्हिड वॉर्नर या दोन मोठ्या फलंदाजांशिवाय होता. 2021 मध्ये, दोन्ही खेळाडूंनी पुनरागमन केले आणि ऑस्ट्रेलिया खूप मजबूत झाला. टीम इंडिया डिसेंबरमध्ये ऑस्ट्रेलिया दौऱ्यावर गेली होती, पण कोहली फक्त एकच टेस्ट खेळणार होता. कौटुंबिक कारणांमुळे त्याला भारतात परतावे लागले. पहिल्या कसोटीत कोहलीने 78 धावा केल्या, दुसऱ्या डावात संघ केवळ 36 धावा करू शकला आणि कसोटी गमावली. कोहलीने कठीण परिस्थितीत संघ सोडू नये, असे प्रश्न उपस्थित केले जात होते, पण तोपर्यंत कर्णधार विराटने कुठेही जिंकू शकणारा संघ तयार केला होता. अजिंक्य रहाणेने विराटचे नेतृत्व केले आणि संघाने पुन्हा एकदा मालिका 2-1 अशी जिंकली. 2011 मध्ये टीम इंडिया प्रथमच कसोटी क्रमवारीत नंबर-1 बनली होती. 2014 मध्ये विराटने कर्णधारपदाची सूत्रे हाती घेतल्यानंतर संघ 7व्या क्रमांकावर पोहोचला होता. 2017 मध्ये विराटने संघात पुनरागमन केले आणि त्यानंतर त्याला नंबर-1 वर नेले. 2021 पर्यंत संघ पुन्हा कसोटीत नंबर-1 राहिला. विराटने 2022 मध्ये कर्णधारपद सोडले आणि तेव्हापासून संघ नंबर-2 वर आहे. 2022: ‘शॉट ऑफ द सेंच्युरी’सह फॉर्म परत आला
2020 मध्ये कोरोना महामारीमुळे क्रिकेटचे सामने कमी झाले. 2019 पर्यंत जबरदस्त फॉर्ममध्ये असलेला कोहली फॉर्ममध्ये नव्हता. त्याला 2020 आणि 2021 मध्ये तिन्ही फॉरमॅटमध्ये एकही शतक झळकावता आले नाही. 8 सप्टेंबर 2022 रोजी त्याने अफगाणिस्तानविरुद्ध टी-20 शतक झळकावून 1021 दिवसांनंतर पुन्हा शतकाचा दुष्काळ संपवला. मात्र, तरीही तो फॉर्ममध्ये दिसत नव्हता. 2022 मध्ये टी-20 विश्वचषक होणार होता, ज्याचे ठिकाण कोहलीने त्याचे दुसरे होम ग्राउंड बनवले होते. ऑस्ट्रेलियातील मेलबर्न स्टेडियममध्ये भारताचा पहिला सामना पाकिस्तानविरुद्ध होता. संघाला 161 धावांचे लक्ष्य मिळाले, पण भारताने 31 धावांत 4 विकेट गमावल्या. कोहली चिकाटीने टिकून होता, तो शेवटपर्यंत टिकून होता, पण एकवेळ संघाला 18 चेंडूत 48 धावा हव्या होत्या. कोहलीने 18व्या षटकापासून शॉट्स खेळायला सुरुवात केली, पण 8 चेंडूत 28 धावा हव्या होत्या. हरिस रौफने 19व्या षटकातील 4 चेंडूंवर केवळ 3 धावा दिल्या होत्या. त्याने पाचव्या चेंडू शॉर्ट पिचवर टाकला, कोहलीने पुढच्या दिशेने मागच्या पायावर षटकार मारला. हा शॉट इतका विश्वासार्ह होता की आयसीसीने त्याला ‘शॉट ऑफ द सेंच्युरी’ असे नाव दिले. कोहलीने 82 धावा केल्या आणि भारताने जवळपास गमावलेला सामना जिंकला. T-20 वर्ल्ड कपमध्ये कोहलीने 4 अर्धशतके ठोकून 296 धावा केल्या आणि फॉर्ममध्ये परतला. या स्पर्धेनंतर विराटने कसोटी आणि वनडेमध्येही शतके झळकावली. 2023 मध्ये, त्याने एकदिवसीय विश्वचषक स्पर्धेत 765 धावा करून प्लेअर ऑफ द टूर्नामेंटचा पुरस्कारही जिंकला. 2024: कोहलीचा फॉर्म पुन्हा गायब झाला
2024 मध्ये कोहली पुन्हा एकदा फॉर्म ऑफ फॉर्ममध्ये होता. ऑस्ट्रेलियात येण्यापूर्वी त्याला 6 कसोटीत केवळ 250 धावा करता आल्या होत्या. एकदिवसीय आणि टी-20 मध्ये त्याला केवळ एकच अर्धशतक करता आले. खराब फॉर्मनंतर विराटसाठी एकमेव सकारात्मक गोष्ट म्हणजे तो ऑस्ट्रेलिया दौऱ्यावर जात आहे. पर्थ कसोटीला 22 नोव्हेंबरपासून सुरुवात झाली. भारताने नाणेफेक जिंकून फलंदाजीचा निर्णय घेतला आणि विराट केवळ 5 धावा करून बाद झाला. त्यानंतर कदाचित विराट यावेळी ऑस्ट्रेलियात पुनरागमन करू शकणार नाही असे वाटत होते, पण दुसऱ्या डावात विराटने ते चुकीचे दाखवून दिले. त्याने 8 चौकार आणि 2 षटकारांसह 100 धावा करत संघाला 487 धावांपर्यंत नेले. ऑस्ट्रेलियात 12वे आंतरराष्ट्रीय शतक झळकावले
विराटने आपल्या कसोटी कारकिर्दीतील 30 वे शतक झळकावले. सर्वाधिक कसोटी शतकांच्या बाबतीत त्याने ऑस्ट्रेलियाचे सर डोनाल्ड ब्रॅडमन यांना मागे टाकले आहे. विराटने ऑस्ट्रेलियामध्ये त्याचे 7 वे कसोटी शतक झळकावले, तो येथे सर्वाधिक कसोटी शतके झळकावणारा भारतीय देखील ठरला. विराटला ऑस्ट्रेलियात क्रिकेट खेळायला आवडते, त्याला येथील वेगवान आणि उसळत्या खेळपट्ट्या आवडतात. त्यामुळे येथे खेळल्या गेलेल्या 14 कसोटींमध्ये 56.03 च्या सरासरीने 1457 धावा झाल्या. यामध्ये 7 शतके आणि 4 अर्धशतकांचा समावेश आहे. एवढेच नाही तर त्याने ऑस्ट्रेलियात 1327 एकदिवसीय आणि 747 टी-20 धावा केल्या आहेत. तिन्ही फॉरमॅटसह ऑस्ट्रेलियामध्ये त्याच्या नावावर 12 शतके आहेत, जी परदेशी खेळाडूंमध्ये सर्वाधिक आहे. ऑस्ट्रेलियाविरुद्धचे 9वे कसोटी शतक झळकावले
विराटलाही ऑस्ट्रेलियाविरुद्ध क्रिकेट खेळायला आवडते. कोहलीने ऑस्ट्रेलियाविरुद्धच्या 26 कसोटीत 2147 धावा केल्या आहेत. त्याने ऑस्ट्रेलियाविरुद्ध शतकांपेक्षाही अधिक अर्धशतके केली आहेत. त्याने 9 शतके आणि 5 अर्धशतके केली आहेत. त्यापैकी 2 शतके भारतात, तर 7 शतके ऑस्ट्रेलियात झाली. वनडे आणि टी-20 मध्येही ऑस्ट्रेलियाला प्राधान्य
पांढऱ्या चेंडूच्या फॉर्मेटमध्ये कोहलीला पाकिस्ताननंतर ऑस्ट्रेलिया सर्वात जास्त आवडतो, विराटने या दोघांविरुद्ध खूप धावा केल्या. कांगारू संघाविरुद्धच्या 49 एकदिवसीय सामन्यांमध्ये त्याने 8 शतके झळकावून 2367 धावा केल्या आहेत. तर 23 टी-20 सामन्यात त्याने 8 अर्धशतकांसह 794 धावा केल्या आहेत.