इस्रायल आणि हिजबुल्लाहमध्ये 60 दिवसांच्या युद्धविरामाला मान्यता:बायडेन म्हणाले – हिजबुल्लाहने करार मोडल्यास इस्रायलला स्वसंरक्षणाचा अधिकार

इस्रायलच्या युद्ध मंत्रिमंडळाने इस्रायल आणि लेबनॉनमधील हिजबुल्लाह यांच्यात 60 दिवसांच्या युद्धविराम कराराला मंजुरी दिली आहे. मंगळवारी रात्री उशिरा यासंदर्भात मंत्रिमंडळाची बैठक झाली. तो 10-1 ने मंजूर झाला. इस्रायलचे पंतप्रधान बेंजामिन नेतन्याहू यांनी यापूर्वीच युद्धविराम योजनेला मंजुरी दिली आहे. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष जो बायडेन यांनी या युद्धबंदीला ‘चांगली बातमी’ म्हटले आहे. ते म्हणाले की, त्यांनी नेतन्याहू आणि लेबनीजचे पंतप्रधान नजीब मिकाती यांच्याशी युद्धबंदीसाठी चर्चा केली आहे. दोन्ही देशांमधील युद्ध बुधवारी पहाटे चार वाजता (भारतीय वेळेनुसार बुधवारी सकाळी 7.30 वाजता) थांबेल. बायडेन म्हणाले की, युद्धविराम म्हणजे युद्ध कायमचे संपवणे. ते म्हणाले की, इस्रायली सैन्य ताब्यात घेतलेला भाग लेबनीज सैन्याच्या ताब्यात देईल आणि तेथून माघार घेईल, जेणेकरून हिजबुल्लाने तेथे ताबा मिळवू नये. ही प्रक्रिया ६० दिवसांत पूर्ण होईल. हिजबुल्लाह किंवा अन्य कोणी कराराचे उल्लंघन करून इस्रायलला धोका निर्माण केल्यास आंतरराष्ट्रीय कायद्यानुसार इस्रायलला स्वसंरक्षणाचा अधिकार असेल, असेही बायडेन म्हणाले. त्याचवेळी नेतन्याहू म्हणाले की, हिजबुल्लाहने कराराचे उल्लंघन केल्यास ते पुन्हा हल्ला करतील. नेतन्याहू म्हणाले – 3 कारणांसाठी युद्धविराम मंजूर करण्यात आला
नेतन्याहू यांनी युद्धविराम कराराला मंजुरी देण्यापूर्वी एक व्हिडिओ जारी केला. यामध्ये त्यांनी हिजबुल्लासोबत युद्धविराम करारावर स्वाक्षरी करण्यामागील 3 कारणे दिली आहेत. 1. इराणवर लक्ष केंद्रित करणे. 2. थकलेल्या राखीव सैनिकांना विश्रांती देणे. 3. हमास वेगळे करणे. नेतन्याहू म्हणाले की, हमास हिजबुल्लावर अवलंबून आहे. हिजबुल्लाचे लढवय्ये आपल्या बरोबरीने लढतील याची त्यांना खात्री होती, पण आता ते एकटे राहिले आहेत. आता त्यांच्यावर दबाव वाढणार आहे. यामुळे आमच्या ओलिसांची सुटका करण्यात मदत होईल. मात्र, नेतन्याहू म्हणाले की, जर हिजबुल्लाहने सीमेजवळ इस्रायलवर हल्ला करण्याचा प्रयत्न केला. जर त्याने या भागात पायाभूत सुविधा निर्माण केल्या, बोगदे खोदले किंवा रॉकेट वाहून नेणारे ट्रक या भागात आणले तर ते कराराचे उल्लंघन मानले जाईल. युद्धबंदीपूर्वी इस्रायलचा लेबनॉनवर हल्ला, 10 जण ठार
युद्धबंदी जाहीर होण्याच्या काही तास आधी इस्रायलने लेबनॉनची राजधानी बेरूतवर क्षेपणास्त्र हल्ले केले, ज्यात 10 जण ठार झाले. याआधी रविवारी हिजबुल्लाहने इस्रायलवर आतापर्यंतचा सर्वात मोठा हल्ला केला होता. या हल्ल्यासाठी हिजबुल्लाहने 250 हून अधिक क्षेपणास्त्रांचा वापर केला होता. वृत्तानुसार, नेतन्याहू यांनी रविवारी इस्रायली अधिकाऱ्यांसोबत युद्धविराम योजनेवरही चर्चा केली होती. 27 सप्टेंबर रोजी इस्रायलने हिजबुल्लाचा प्रमुख हसन नसराल्लाहला मारले होते. तीन दिवसांनंतर, इस्रायलने 1 ऑक्टोबरच्या रात्री उशिरा लेबनॉनमधील हिजबुल्लाहच्या विरोधात जमिनीवर कारवाई सुरू केली. इस्रायली नेत्यांनी युद्धबंदीला चुकीचे पाऊल म्हटले
इस्रायलचे राष्ट्रीय सुरक्षा मंत्री इटामार बेन गवीर यांनी नेतान्याहू यांच्या युद्धबंदीच्या निर्णयाला चुकीचे पाऊल म्हटले आहे. जर युद्धविराम झाला तर हिजबुल्लाला उखडून टाकण्याची संधी आपण गमावू, असे ग्वीर म्हणाले. ही एक ऐतिहासिक चूक असेल. ग्विरने हिजबुल्लासोबतच्या युद्धबंदीला दीर्घकाळ विरोध केला आहे. Gvir व्यतिरिक्त, इस्रायलच्या युद्ध मंत्रिमंडळाचा एक भाग असलेल्या बेनी गँट्झ यांनी नेतन्याहू यांना युद्धबंदीशी संबंधित माहिती लोकांसमोर मांडण्यास सांगितले आहे. बेनी गँट्झ यांनी या वर्षी जूनमध्ये इस्रायली युद्ध मंत्रिमंडळाचा राजीनामा दिला होता. नेतन्याहू गाझाला योग्य पद्धतीने हाताळत नसल्याचा आरोप त्यांनी केला. अमेरिकेने युद्धविराम करार केला
गेल्या आठवड्यात, अमोस होचस्टीन या अमेरिकन अधिकाऱ्याने लेबनीजचे पंतप्रधान निझाब मिकाती आणि संसदेचे अध्यक्ष निबाह बॅरी यांची भेट घेतली. या काळात इस्रायल आणि हिजबुल्ला यांच्यात युद्धबंदीबाबत चर्चा झाली. लेबनॉनमधील चर्चेनंतर आमोस बुधवारी इस्रायलला पोहोचले, जिथे युद्धबंदीला अंतिम स्वरूप देण्याबाबत चर्चा झाली. या योजनेत इस्रायल आणि हिजबुल्ला यांच्यात पुढील 60 दिवसांसाठी युद्धविराम प्रस्तावित करण्यात आला आहे. या 60 दिवसांत कायमस्वरूपी युद्धविराम लागू करण्यासाठी दोघांमध्ये काम केले जाईल. हा आराखडा UN रेझोल्यूशन 1701 च्या आधारे तयार करण्यात आला आहे. UN रेझोल्यूशन 1701 काय आहे?
जुलै 2006 मध्ये हिजबुल्लाहच्या सैनिकांनी लेबनॉनची सीमा ओलांडली आणि 8 इस्रायली सैनिकांना ठार केले. याशिवाय दोन जवानांना ओलीस ठेवण्यात आले होते. याद्वारे हिजबुल्लाला इस्रायलसोबत कैद्यांची देवाणघेवाण करायची होती. तथापि, इस्रायलने सैनिकांच्या मृत्यू आणि ओलीस घेण्याच्या प्रत्युत्तरात हिजबुल्लाच्या विरोधात हवाई हल्ले आणि जमिनीवर कारवाई सुरू केली. दोघांमध्ये महिनाभर हे युद्ध सुरू होते. यानंतर यूएनमध्ये दोघांमध्ये युद्धबंदीचा प्रस्ताव आणण्यात आला होता. हा प्रस्ताव संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदेने 11 ऑगस्ट 2006 रोजी स्वीकारला होता. या प्रस्तावालाच UN Resolution 1701 असे म्हणतात. या ठरावानुसार लेबनॉनच्या दक्षिण सीमेवर इस्रायलच्या ताब्यात असलेली जमीन इस्रायलने रिकामी केली. यासोबतच हिजबुल्लाहने मोकळ्या केलेल्या भागात लेबनीज सैन्य तैनात करण्यात आले होते. इस्रायलने हिजबुल्लाचे सर्वोच्च नेतृत्व संपवले आहे
इस्त्रायलने जमिनीवर कारवाई सुरू करण्यापूर्वीच लेबनॉनमधील आपले सर्वोच्च नेतृत्व संपवले होते. यामध्ये सर्वात मोठे नाव होते ते हिजबुल्ला प्रमुख हसन नसराल्लाहचे. 27 सप्टेंबर रोजी इस्रायलने 80 टन बॉम्बने बेरूत, लेबनॉनवर हल्ला केला. या हल्ल्यात नसरल्लाह ठार झाला. नसराल्ला व्यतिरिक्त त्याचा उत्तराधिकारी हाशिम सैफिद्दीन देखील इस्रायलने 8 ऑक्टोबर रोजी केलेल्या हल्ल्यात मारला गेला.