श्रीलंकेचे नवे राष्ट्रपती अनुरा दिसानायके आज शपथ घेणार:प्रथमच डावीकडे झुकलेला उमेदवार विजयी; तरुणाई ठरली गेमचेंजर, राजपक्षे कुटुंबाचा सुपडासाफ

श्रीलंकेत प्रथमच राष्ट्रपती निवडणुकीचे निकाल मतमोजणीच्या दुसऱ्या फेरीत स्पष्ट झाले कारण मतमोजणीच्या पहिल्या फेरीत कोणत्याही उमेदवाराला 50% मते मिळाली नाहीत. पहिल्या टप्प्यातील दोन आघाडीच्या उमेदवारांची, नॅशनल पीपल्स पॉवर (NPP) च्या अनुरा कुमारा दिसानायके आणि समगी जना बालावेगया (SJB) चे साजिथ प्रेमदासा यांच्या मतांची दुसऱ्यांदा मोजणी झाली. यासह डावीकडे झुकलेल्या अनुरा दिसानायके या प्रथमच राष्ट्रपती झाल्या आहेत. अनुरा आज कोलंबोतील राष्ट्रपती सचिवालयात शपथ घेणार आहेत. 2022च्या आर्थिक संकटामुळे बदलाची आशा असलेल्या तरुण मतदारांच्या मदतीने अनुरा राष्ट्रपती बनण्यात यशस्वी ठरले आहेत. अनुरा यांनी 6 वेळा श्रीलंकेचे पंतप्रधान राहिलेले विद्यमान अध्यक्ष रानिल विक्रमसिंघे यांचा पराभव केला. इतकेच नाही तर श्रीलंकेत वर्षानुवर्षे सत्तेवर असलेल्या राजपक्षे कुटुंबाला सत्तेतून बेदखल करण्यात आले. विजयानंतर पीएम मोदींनी अनुरा यांना सोशल मीडियावर शुभेच्छा दिल्या. याशिवाय श्रीलंकेतील भारतीय राजदूतांनीही अनुरा यांची भेट घेऊन शुभेच्छा दिल्या. बंडखोरी ते सत्तेपर्यंत: अनुरा यांनी 5 वर्षांपूर्वी पक्ष पुन्हा सुरू केला आणि राष्ट्रपती पदापर्यंत पोहोचले उत्तर मध्य प्रांतातील थम्बुटेगामा येथील रहिवासी असलेल्या अनुराने कोलंबो येथील केलानिया विद्यापीठातून विज्ञान शाखेत पदवी प्राप्त केली आहे. 1987 मध्ये भारतविरोधी बंडखोरी शिगेला असताना ते JVP मध्ये सामील झाले. पक्षाने दोन रक्तरंजित बंडांचे नेतृत्व केले होते. अनुरा 2014 मध्ये पक्षप्रमुख बनले. 2019 मध्ये JVP चे नाव NPP झाले. अनुराने फेब्रुवारी 2024 मध्ये भारताला भेट दिली, ज्यामुळे NPPचा भारताकडे पाहण्याचा दृष्टिकोन बदलत आहे. विकरसिंघे आणि राजपक्षे यांच्या पक्षांचे नेते देश सोडून जात आहेत
श्रीलंकेतील निवडणूक निकाल जाहीर होताच राजपक्षे आणि विक्रमसिंघे यांच्या पक्षातील अनेक राजकारणी आणि बौद्ध भिक्षूंनी कोलंबो विमानतळावरून देश सोडला. एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने सांगितले की, माजी मंत्री सुसंथा पंचनिलामे शनिवारी चेन्नईला रवाना झाले. दरम्यान, युनायटेड नॅशनल पार्टीचे सरचिटणीस पलिथा बंदारा शनिवारी रात्री थायलंडला रवाना झाले. इत्तेकंदे सदातिसा रविवारी हाँगकाँगला रवाना झाली. यापूर्वी महिदा राजपक्षे यांचे भाऊ आणि माजी अर्थमंत्री बासिल राजपक्षे शुक्रवारीच निघून गेले होते. अर्थव्यवस्था रुळावर आणण्याची गरज
श्रीलंकेचे नवे राष्ट्रपती अनुरा यांच्यासमोर दोन प्रकारची आव्हाने आहेत. प्रथम देशाच्या अर्थव्यवस्थेचे पुनरुज्जीवन करणे आणि लाखो लोकांना गरिबीतून बाहेर काढणे समाविष्ट आहे. आर्थिक मंदीमुळे बंडखोरीला चालना मिळाली, ज्याने 2022 मध्ये राजपक्षे यांची अध्यक्षपदावरून हकालपट्टी केली. त्यावेळी श्रीलंकेचा परकीय चलनाचा साठा संपला होता, त्यामुळे देशाला इंधनासारख्या जीवनावश्यक वस्तूंची आयात करता आली नाही. अनुरा यांनी निवडणूक प्रचारादरम्यान भ्रष्टाचाऱ्यांवर कठोर कारवाई करण्याचे आश्वासन दिले होते. निवडणुकीनंतर बड्या भ्रष्ट लोकांना तुरुंगात टाकण्यात अनुरा अपयशी ठरले तर आगामी सार्वत्रिक निवडणुकीत त्यांना मोठे नुकसान सहन करावे लागू शकते.