माणसांची जागा घेणारी यंत्रे, जग समुद्रात बुडत आहे:पृथ्वीवरील धोक्यांवर आज संयुक्त राष्ट्रांची बैठक; मोदी-बायडेन यांच्यासह 193 नेते सहभागी होणार

आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI) 6 वर्षात 30 कोटी लोकांच्या नोकऱ्या हिरावून घेऊ शकते. म्हणजेच आज जे काम 30 कोटी लोक करत आहेत ते 2030 पर्यंत मशिनद्वारे केले जातील. 2050 पर्यंत भारतातील कोलकात्यासह जगातील 13 मोठी शहरे समुद्रात पूर्णपणे बुडतील. गेल्या 16 वर्षांत जागतिक शांतता कमी झाली आहे. 2023 मध्ये जगातील 155 देशांमध्ये मानवाधिकारांचे उल्लंघन झाले. जगातील महिलांवरील भेदभाव संपवण्यासाठी 286 वर्षे लागतील. एआय, हवामान बदल, मानवाधिकार आणि जागतिक या 5 मुद्द्यांपैकी पंतप्रधान मोदी आणि अमेरिकेचे अध्यक्ष जो बायडेन आज 193 UN देशांच्या नेत्यांची भेट घेणार आहेत. त्याला समिट फॉर फ्युचर असे नाव देण्यात आले आहे. ही शिखर परिषद 2021 मध्ये होणार होती परंतु ती 3 वर्षांनी लांबली आहे. ही शिखर परिषद का होत आहे, जगाच्या धोक्यांबाबत भारताची भूमिका काय आहे, 3 महत्त्वाच्या प्रश्नांची उत्तरे प्रश्न 1: भविष्यासाठी शिखर परिषद का होत आहे?
उत्तरः या सभेचा उद्देश भविष्यातील धोक्यांपासून पृथ्वीचे भविष्य वाचवणे हा आहे. जागतिक शांतता, शाश्वत विकास, हवामान बदल, मानवाधिकार आणि लिंग यासारख्या मुद्द्यांवर शिखर परिषदेत चर्चा होणार आहे. ही बैठक २०२१ मध्ये बोलावण्याची मागणी यूएनचे प्रमुख अँटोनियो गुटेरेस यांनी केली होती. ही शिखर परिषद ३ वर्षांच्या विलंबाने होत आहे. 2015 मध्ये जगासमोरील धोके ओळखून संयुक्त राष्ट्रसंघाने जागतिक नेत्यांसमोर 17 उद्दिष्टे मांडली होती. जवळपास 10 वर्षे उलटून गेली आहेत आणि यापैकी केवळ 17% उद्दिष्टे साध्य झाली आहेत. 1970 ते 2021 दरम्यान, हवामान बदलामुळे झालेल्या 11,778 आपत्तींमध्ये 20 लाखांहून अधिक लोकांचा मृत्यू झाला आहे. UN कोणत्याही किंमतीत त्यांना थांबवू इच्छित आहे. अँटोनियो गुटेरेस यांचा विश्वास आहे की जर जगाने आताच काही पावले उचलली नाहीत तर पृथ्वी वाचवायला खूप उशीर होईल. प्रश्न २: जगासमोरील धोक्यांवर भारताची भूमिका काय आहे? उत्तर: भारत जागतिक दक्षिण देशांमध्ये आघाडीवर आहे. हवामान बदल असो की जागतिक शांतता किंवा मानवी हक्क असो, जागतिक दक्षिण देश या समस्यांशी झगडत आहेत. अशा स्थितीत भारत ही शिखर परिषद आयोजित करण्याच्या बाजूने आहे. भारत UNSC सह इतर UN संस्थांमध्ये बदलांची मागणी करेल, तर हवामान बदलाबाबत विकसनशील देशांची बाजू मांडेल. प्रश्न 3: पंतप्रधान नरेंद्र मोदी या शिखर परिषदेत का उपस्थित आहेत?
उत्तरः पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी अमेरिकेत भारतीय वंशाच्या लोकांना संबोधित करताना रविवारी एक गोष्ट सांगितली – “जग नष्ट करण्यात भारताची भूमिका नाही. संपूर्ण जगाच्या कार्बन उत्सर्जनात भारताची भूमिका नगण्य आहे. आम्ही हरित निसर्गावरील प्रेमामुळे संक्रमणाचा मार्ग निवडला, G20 मध्ये भारत हा एकमेव देश आहे ज्याने हवामानाचे लक्ष्य पूर्ण केले आहे. पंतप्रधान मोदी या परिषदेत जागतिक धोक्यांवर भारताची भूमिका मांडतील. भारत श्रीमंत देशांवर हवामान कर लादण्याची मागणी करत आहे. अशा स्थितीत मोदी त्याची पुनरावृत्ती करताना दिसतील.