व्हाइट हाऊसची किल्ली 7 स्विंग स्टेट्सकडे:2 राज्यांत ट्रम्प विजयी, 4 मध्ये आघाडीवर; गतवेळी 6 राज्यांत पराभूत झाले होते ट्रम्प

अमेरिकेतील राष्ट्राध्यक्षीय निवडणुकीचे निकाल यायला सुरुवात झाली आहे. रिपब्लिकन पक्षाचे उमेदवार डोनाल्ड ट्रम्प यांनी सुरुवातीच्या ट्रेंडमध्ये कमला हॅरिस यांच्यावर आघाडी घेतली आहे. अमेरिकेत राष्ट्राध्यक्ष होण्यासाठी 270 जागा जिंकणे आवश्यक आहे. इतक्या जागा मिळवण्यासाठी 7 स्विंग स्टेट्समध्ये जिंकणे गरजेचे आहे. स्विंग स्टेट्समध्ये एकूण 93 जागा आहेत. यापैकी उत्तर कॅरोलिना आणि जॉर्जिया या दोन स्विंग राज्यांमध्ये निकाल आले आहेत. ट्रम्प दोन्ही जिंकले आहेत. याशिवाय 4 स्विंग राज्यांमध्ये ट्रम्प यांनी आघाडी घेतली आहे. नेवाडा या आणखी एका स्विंग स्टेटमध्ये मोजणी सुरू झालेली नाही. ट्रम्प यांनी ही राज्ये जिंकली तर ते निवडणूक जिंकतील. अमेरिकेत 50 राज्ये आहेत, त्यापैकी बहुतेक डेमोक्रॅटिक आणि रिपब्लिकन पक्षांमध्ये विभागली गेली आहेत. डेमोक्रॅटिक पक्षाला पाठिंबा देणाऱ्या राज्यांना ब्लू स्टेट्स आणि रिपब्लिकन पक्षाला पाठिंबा देणाऱ्या राज्यांना रेड स्टेट्स म्हणतात. त्याच वेळी, दोन्ही पक्षांना पाठिंबा देणारी काही राज्ये आहेत. या राज्यांचे मतदार कोणत्याही पक्षाकडे झुकू शकतात, म्हणजेच ते बदलू शकतात. या निवडणुकीत एकूण 7 स्विंग स्टेट्स आहेत. गेल्या वेळी डेमोक्रॅटिक पक्षाने पेनसिल्व्हेनिया, मिशिगन, विस्कॉन्सिन, जॉर्जिया, नेवाडा, ऍरिझोना येथे विजय मिळवला होता. त्याच वेळी, ट्रम्प यांच्या रिपब्लिकन पक्षाला फक्त नॉर्थ कॅरोलिनामध्ये विजय मिळाला होता. स्विंग राज्यांमध्ये काय परिस्थिती आहे? पेनसिल्व्हेनिया- सर्वाधिक मतांसह स्विंग स्टेट पेनसिल्व्हेनियामध्ये स्विंग राज्यांमध्ये सर्वाधिक निवडक जागा आहेत, 19. त्यामुळेच या राज्यात दोन्ही पक्षांनी सर्वाधिक प्रचार केला आहे. बीबीसीच्या म्हणण्यानुसार, गेल्या काही आठवड्यात या राज्यात 2.4 हजार कोटी रुपयांच्या जाहिराती दाखवण्यात आल्या आहेत, ज्या इतर राज्यांच्या तुलनेत सर्वाधिक आहेत. पेनसिल्व्हेनियामध्ये रिपब्लिकन पक्षाने 1992 ते 2020 पर्यंत फक्त एकदाच विजय मिळवला आहे. 2016 मध्ये ट्रम्प यांनी हिलरी क्लिंटन यांचा 0.7% मतांनी पराभव केला होता. 2020 च्या निवडणुकीत, बायडेन यांनी ट्रम्प यांचा फक्त 1.2% च्या फरकाने पराभव केला होता. नॉर्थ कॅरोलिना- जिथे कमला यांच्या पक्षाला 40 वर्षांत फक्त एकच निवडणूक जिंकता आली उत्तर कॅरोलिनामध्ये रिपब्लिकन पक्षाचे वर्चस्व आहे. 1980 ते 2020 पर्यंत डेमोक्रॅटिक पक्षाला 2008 मध्ये फक्त एकदाच विजय मिळाला आहे. त्यानंतर बराक ओबामा यांनी रिपब्लिकन पक्षाचे उमेदवार जॉन मॅककेन यांचा अवघ्या 14,177 मतांनी (0.32%) पराभव केला. येथे 2020च्या निवडणुकीत ट्रम्प यांनी बायडेन यांचा सुमारे 74 हजार मतांनी (1.34%) पराभव केला. सध्याच्या 7 स्विंग स्टेट्सपैकी हे एकमेव राज्य आहे, जिथे गेल्या निवडणुकीत ट्रम्प जिंकले होते. मात्र, गेल्या काही निवडणुकांमध्ये दोन्ही पक्षांमध्ये कमी मताधिक्यामुळे नॉर्थ कॅरोलिनाला यावेळी स्विंग स्टेटच्या श्रेणीत ठेवण्यात आले आहे. विस्कॉन्सिन- ट्रम्प म्हणाले- तुम्ही इथे जिंकलात तर सर्व काही जिंकाल विस्कॉन्सिन हे फार पूर्वीपासून ब्लू स्टेट आहे. 1988 ते 2020 पर्यंत रिपब्लिकन पक्षाला 2016 मध्ये फक्त एकदाच येथे विजय मिळवता आला होता. त्यानंतर ट्रम्प येथे केवळ 22,748 (0.77%) मतांनी विजयी होऊ शकले. त्याच वेळी, 2020 च्या निवडणुकीत, डेमोक्रॅटिक पक्षाने पुनरागमन केले परंतु विजयाचे अंतर केवळ 0.63% होते. या चुरशीच्या लढतीमुळे, विस्कॉन्सिन हे रणांगण राज्य बनले आहे. येथे दोन्ही पक्ष विजयासाठी जोरदार प्रयत्न करत आहेत. रिपब्लिकन पक्षाचे राष्ट्रीय अधिवेशन जुलैमध्ये मिलवॉकी येथे झाले. ते विस्कॉन्सिनमध्ये आहे. बीबीसीच्या म्हणण्यानुसार, ट्रम्प यांनी या राज्याचे महत्त्व सांगितले होते आणि त्यांनी विस्कॉन्सिन जिंकल्यास ते सर्वकाही जिंकतील असे सांगितले होते. डेमोक्रॅटिक पक्षालाही विस्कॉन्सिनचे महत्त्व माहीत आहे. बायडेन यांनी राष्ट्राध्यक्षपदाच्या शर्यतीतून बाहेर पडल्यानंतर अवघ्या 2 दिवसांनी कमला यांनी विस्कॉन्सिनमध्ये त्यांची पहिली रॅली काढली. तेव्हा कमला म्हणाल्या होत्या की, व्हाइट हाऊसचा मार्ग विस्कॉन्सिनमधून जातो. अहवालानुसार, विस्कॉन्सिनमधील डेमोक्रॅटिक पक्षासाठी सर्वात मोठी समस्या ग्रीन पार्टीच्या उमेदवार जिल स्टीन यांची आहे. स्टीन हे अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्षपदाचेही दावेदार आहेत. या निवडणुकीत त्यांना 1% (सुमारे 10,000) मते मिळू शकतात असा दावा अनेक सर्वेक्षणांनी केला आहे. यामुळे विस्कॉन्सिनसारख्या राज्यात मोठा फरक पडू शकतो. यामुळेच डेमोक्रॅटिक पक्षाने जिल यांना हटवण्याचा पुरेपूर प्रयत्न केला आहे. जिल स्टीन यांची उमेदवारी बेकायदेशीर असल्याची तक्रार डेमोक्रॅटिक पक्षाने निवडणूक आयोगाकडे केली आहे. त्यांनी निवडणुकीचे नियम नीट पाळले नाहीत. वास्तविक, ग्रीन पार्टीची विचारधारा डेमोक्रॅटिक पक्षाच्या विचारसरणीशी थोडी जवळची आहे. ग्रीन पार्टीच्या उपस्थितीमुळे डेमोक्रॅटिक पक्षाला सर्वाधिक फटका बसला आहे. नेवाडा- सर्वात कमी जागा असलेले स्विंग स्टेट गेल्या 4 निवडणुकीत नेवाडामधून डेमोक्रॅटिक पक्ष विजयी झाला आहे. मात्र, गेल्या दोन निवडणुकांमध्ये येथील मताधिक्य कमी आहे. गेल्या निवडणुकीत बायडेन यांनी ट्रम्प यांचा सुमारे 2.5% मतांनी पराभव केला होता. त्याच वेळी, 2016 च्या निवडणुकीत हिलरी यांनी ट्रम्प यांचा 3.4% मतांनी पराभव केला. गेल्या दोन निवडणुकांमध्ये कमी फरकामुळे नेवाडा या वेळी स्विंग स्टेट कॅटेगरीत ठेवण्यात आला आहे. जरी या स्विंग स्टेटमध्ये सर्वात कमी 6 इलेक्टोरल मते आहेत. असे असूनही 2004 पासून ज्या पक्षाने हे वाळवंटी राज्य जिंकले त्याच पक्षाने राष्ट्राध्यक्षपदाच्या निवडणुका जिंकल्या आहेत. द गार्डियनच्या मते, नेवाडामध्ये कोणत्याही यूएस राज्यापेक्षा सर्वाधिक बेरोजगारी दर आहे. डोनाल्ड ट्रम्प काही काळापासून अर्थव्यवस्थेचा मुद्दा उपस्थित करत आहेत. त्याचवेळी डेमोक्रॅटिक पक्ष देशाला कोरोनापासून वाचवण्याचे श्रेय घेत आहे. अ‍ॅरिझोना – रिपब्लिकन पक्षाचा बालेकिल्ला, 2020 मध्ये उलटला ॲरिझोना हा रिपब्लिकन पक्षाचा बालेकिल्ला राहिला आहे. 1952 ते 2020 पर्यंत डेमोक्रॅटिक पक्षाला फक्त दोनदा विजय मिळाला आहे. 1996 मध्ये प्रथमच क्लिंटन येथून विजयी झाले आणि मागील निवडणुकीत बिडेन येथून विजयी झाले. तथापि, ते फक्त 10,457 मतांनी (0.3%) विजयी झाले. वास्तविक, अ‍ॅरिझोना हे मेक्सिकोला लागून असलेले राज्य आहे. गेल्या काही दशकांमध्ये, मेक्सिकोमार्गे इतर देशांतून येणारे लोक अ‍ॅरिझोनामध्ये स्थायिक झाले आहेत. यूएस सेन्सस ब्युरोनुसार, 1996 मध्ये, अ‍ॅरिझोनामध्ये गोरे अमेरिकन लोक 67.6% होते. 2024 मध्ये हे प्रमाण 52.9% पर्यंत खाली येईल. त्याच वेळी, हिस्पॅनिक (स्पॅनिश-भाषिक दक्षिण अमेरिकन) लोकसंख्या, जी 1996 मध्ये 22.4% होती, ती आता 32.9% झाली आहे. डेमोक्रॅटिक पक्षाचे धोरण स्थलांतरित समर्थक आहे. अशा परिस्थितीत ॲरिझोनाला लोकसंख्येतील बदलाचा फायदा झाला आहे. यावेळी ट्रम्प यांनी स्थलांतरितांची समस्या सर्वात मोठी समस्या बनवली आहे. गेल्या दोन डिबेटमध्येही त्यांनी हा मुद्दा उपस्थित केला होता. याशिवाय जवळपास प्रत्येक भाषणात ते हा मुद्दा उपस्थित करत असतात. जॉर्जिया- जिथे बायडेन यांनी रिपब्लिकन पक्षाला सातव्यांदा विजय मिळवण्यापासून रोखले जॉर्जिया हा डेमोक्रॅटिक पक्षाचा बालेकिल्ला होता. 1868 ते 1956 पर्यंत डेमोक्रॅटिक पक्षाने येथे सलग 27 वेळा निवडणुका जिंकल्या. त्यानंतर नव्वदच्या दशकात रिपब्लिक पक्षाने येथे आपले वर्चस्व प्रस्थापित केले. 2020च्या निवडणुकीत रिपब्लिकन पक्ष सलग सातव्यांदा जॉर्जिया जिंकण्याच्या तयारीत होता, पण तसे करता आले नाही. बायडेन यांनी ट्रम्प यांचा 11,779 (0.23%) मतांनी पराभव केला. यामुळेच लाल रंगाचे राज्य असलेले जॉर्जिया गेल्या निवडणुकीत स्विंग स्टेट बनले. गेल्या वर्षी ट्रम्प यांना जॉर्जियामध्येच अटक करण्यात आली होती. त्यांना 20 मिनिटे तुरुंगात जावे लागले. खरे तर 2020च्या निवडणुकीचे निकाल उलटवण्याचा प्रयत्न केल्याचा आरोप ट्रम्प यांच्यावर होता. मिशिगन- डेमोक्रॅटिक पक्षावर नाराज मुस्लिम मतदार, कृष्णवर्णीय इलेक्टर्सना पाठिंबा देतील मिशिगनमध्ये, 1992 ते 2020 पर्यंत, रिपब्लिकन पक्ष फक्त एकदाच (2016) जिंकला. 2016 च्या निवडणुकीत ट्रम्प येथे फक्त 10,704 मतांनी (0.23%) विजयी झाले. 2020 च्या निवडणुकीत ट्रम्प येथे सुमारे 1.5 लाख मतांनी पराभूत झाले. वेन, मिशिगनमध्ये सुमारे 1 लाख अरब-अमेरिकन मुस्लिम आहेत. गाझामध्ये सुरू असलेल्या संघर्षामुळे ते नाराज आहेत. डेमोक्रॅटिक पक्षाच्या प्राथमिक लढतीत 1 लाखांहून अधिक मतदारांनी ‘काहीही नाही’ पर्याय निवडला होता. वास्तविक, अमेरिकन शस्त्रे इस्रायलला दिल्याने आणि गाझामधील युद्ध थांबवू न शकल्याने हे मतदार संतापले होते. मिशिगनवरही ट्रम्प यांचा डोळा आहे. बीबीसीने दिलेल्या माहितीनुसार, ट्रम्प यांनी गाझामधील युद्धाबाबत अनेकदा डेमोक्रॅटिक सरकारवर टीका केली आहे. ट्रम्प म्हणाले की, ते अध्यक्ष झाले तर गाझामधील युद्ध थांबवू. कमला हॅरिस यांनी ऑगस्टच्या सुरुवातीला मिशिगनला भेट दिली. त्यांना येथे मोठा विरोध झाला. यावर नाराजी व्यक्त करताना कमला म्हणाल्या होत्या की, ट्रम्प यांना निवडणूक जिंकायची असेल तर माझा विरोध करा. मिशिगन 74% गोरे अमेरिकन आहेत. सुमारे 14% काळे मतदार आहेत. गेल्या वेळी बायडेन यांना कृष्णवर्णीय मतदारांचा पाठिंबा मिळाला होता. कमला हॅरिस या दावेदार असल्याने कृष्णवर्णीय मतदार पुन्हा एकदा डेमोक्रॅटिक पक्षावर विश्वास व्यक्त करू शकतात.