दक्षिण पॅसिफिकच्या वानुआतुमध्ये 7.3 तीव्रतेचा भूकंप:कार दबल्या, इमारतींना तडे, इंटरनेट आणि फोन सेवा विस्कळीत; त्सुनामीचा इशारा
दक्षिण पॅसिफिक महासागरात असलेल्या वानुआतु या बेटावर मंगळवारी सकाळी 7.3 रिश्टर स्केलचा शक्तिशाली भूकंप झाला. भारतीय वेळेनुसार सकाळी 7.17 वाजता हा भूकंप झाला. भूकंपाचा केंद्रबिंदू राजधानी पोर्ट विलापासून 30 किलोमीटर पश्चिमेला 57 किलोमीटर खोलीवर होता. भूकंपानंतर 5.5 रिश्टर स्केलचा आफ्टरशॉक बसला. यूएस जिओलॉजिकल सर्व्हे (यूएसजीएस) ने ही माहिती दिली आहे. भूकंपानंतर झालेल्या नुकसानीचे अद्याप मूल्यांकन झालेले नाही. मात्र, सर्व सरकारी वेबसाइट ऑफलाइन झाल्या आहेत. याशिवाय पोलिस व इतर यंत्रणांचे फोन नंबर काम करत नाहीत. देशातील भूकंपाशी संबंधित संस्थेनेही याबाबत कोणतीही माहिती दिलेली नाही. भूकंपाचे अनेक व्हिडिओ सोशल मीडियावर पोस्ट करण्यात आले आहेत. यातील एका व्हिडिओनुसार, ब्रिटन, फ्रान्स आणि न्यूझीलंडचे राजनैतिक मिशन असलेल्या इमारतीचेही नुकसान झाले आहे. भूकंपाशी संबंधित छायाचित्रे… भूकंपानंतर त्सुनामीचा इशारा
USGS ने भूकंपानंतर त्सुनामी लाटांचा इशारा दिला आहे. या लाटा 1 मीटरपर्यंत उंच असू शकतात. वानुआतुची अनेक बेटे समुद्रसपाटीपासून फक्त 3 फूट (1 मीटर) उंचीवर आहेत. वानुआतू व्यतिरिक्त पापुआ न्यू गिनी, फिजी आणि सोलोमन बेटांसारख्या बेट देशांनाही सुनामीचा इशारा देण्यात आला आहे. मात्र, आपल्या नागरिकांना माहिती देताना न्यूझीलंड आणि ऑस्ट्रेलियाने त्सुनामीची शक्यता नाकारली आहे. त्सुनामी आहे की नाही हे कसे ठरवतात
अमेरिकेच्या ‘त्सुनामी वॉर्निंग सिस्टीम’नुसार, भूकंपानंतर त्सुनामीचा सल्ला किंवा इशारा जारी केला गेला आणि त्यानंतर समुद्रात 1 मीटर उंच लाटा उसळल्या, तर ती त्सुनामी श्रेणीत ठेवली जाते. त्यांची उंची नंतर 3 ते 5 मीटर असू शकते. जर लाटा 5 मीटरपर्यंत वाढल्या तर त्याला ‘मेजर त्सुनामी’ श्रेणीत ठेवले जाते. समुद्रात त्सुनामी येण्यापूर्वी कोणत्या प्रकारची चिन्हे दिसतात?
भूकंपानंतर जेव्हा जेव्हा त्सुनामी येते तेव्हा समुद्राच्या पृष्ठभागाखाली सरकणाऱ्या लाटा प्रथम किनारपट्टीवर आदळतात. जेव्हा लाटा किनाऱ्याकडे जातात तेव्हा खाली एक व्हॅक्यूम तयार होतो, जो किना-यावरील पाणी समुद्राकडे खेचतो. त्यामुळे बंदराच्या किना-यावरील जमीन किंवा समुद्राचा पट्टा दिसू लागतो. समुद्राचे पाणी मागे हटणे म्हणजे त्सुनामी येणार असल्याचे लक्षण आहे. काही मिनिटे किंवा तासांनंतर, त्सुनामीची लाट मोठ्या ताकदीने आणि आवाजाने किनाऱ्यावर आदळते. त्सुनामी ही विनाशकारी लाटांची मालिका आहे, जी एकामागून एक येतात. त्याला ‘वेव्ह ट्रेन’ म्हणतात. समुद्राच्या मध्यातून लाटा एकामागून एक किनाऱ्यावर येत असताना त्सुनामीचा जोर वाढत जातो. त्सुनामीच्या शोकांतिका सहन केलेल्या लोकांचे म्हणणे आहे की केवळ एक छोटी लाट आली आणि गेली याचा अर्थ त्सुनामी गेली असे नाही. ती दुसऱ्या, तिसऱ्या, चौथ्या लाटेच्या रूपात विनाश आणते. या कारणास्तव, संधी मिळताच, आपण त्वरित सुरक्षित ठिकाणी जावे.