पोप जगातील सर्वात लहान देशाचे राजे:130 कोटी ख्रिश्चनांचे धार्मिक नेते; लाल बूट का घालतात, त्याचा येशूशी काय संबंध?

जगातील सर्वात लहान देश व्हॅटिकन आहे. आकार फक्त ०.४९ चौरस किमी, लोकसंख्या फक्त ७६४. हे इटलीची राजधानी रोममध्ये स्थित आहे. हा इतका लहान देश आहे की दिल्लीत ३ हजारहून अधिक व्हॅटिकन सामावू शकतात. हा छोटासा देश जगातील १३० कोटी कॅथोलिक लोकसंख्येसाठी श्रद्धेचे केंद्र आहे. पोप हे येथील राजकीय आणि धार्मिक नेते आहेत. म्हणजेच, भारताच्या लोकसंख्येइतक्या लोकसंख्येचे धार्मिक नेते. व्हॅटिकन हे एक साम्राज्य आहे आणि पोप त्याचे राजा आहे. पोप कोण आहे, या पदाचे महत्त्व काय आहे, व्हॅटिकन देश कॅथलिक चर्चचे मुख्य केंद्र का आहे… या कथेत जाणून घेऊया… प्रश्न १. पोप कोण आहे आणि ते इतके खास का आहे? उत्तर: पोप हे कॅथलिक ख्रिश्चन धर्माचे सर्वात मोठे धार्मिक नेते आहेत. जगात ख्रिश्चनांची संख्या २४० कोटी आहे. यापैकी १३० कोटी कॅथलिक आहेत. पोप यांना सेंट पीटरचा उत्तराधिकारी मानले जाते. येशू ख्रिस्ताने आपल्या अनुयायांचे नेतृत्व करण्यासाठी सेंट पीटरची निवड केली होती. ते पहिले पोप बनले. पोप यांच्या मुख्य जबाबदाऱ्यांमध्ये धार्मिक संवाद साधण्यासाठी आणि शांततेसाठी प्रयत्न करण्यासाठी जागतिक नेत्यांना भेटणे समाविष्ट आहे. ते कार्डिनल (पोपच्या सल्लागारांचा गट), बिशप आणि इतर चर्च अधिकाऱ्यांची नियुक्ती करतात. पोप जगभरातील कॅथलिक समुदायातील लोकांना भेटतात आणि ख्रिश्चन धर्माचा प्रचार देखील करतात. प्रश्न २: पोप यांच्या राजवटीचा इतिहास काय आहे? उत्तर: पोप पदाची सुरुवात सेंट पीटरपासून झाली. ते येशू ख्रिस्ताच्या बारा शिष्यांपैकी एक होते. कॅथलिक मान्यतेनुसार, येशू ख्रिस्ताने सेंट पीटरला त्यांच्या अनुयायांचा नेता बनवले. यासह ते रोमचे (इटलीची राजधानी) पहिले बिशप बनले. रोमन सम्राट नीरोच्या कारकिर्दीत, ६४ ते ६८ एडी दरम्यान सेंट पीटर यांची हत्या झाली. त्यांच्या थडग्यावर नंतर सेंट पीटर्स बॅसिलिका (व्हॅटिकन सिटीचे चर्च) बांधण्यात आले. सुरुवातीला पोपला बिशप म्हटले जात असे. सम्राट कॉन्स्टंटाईनने ३१३ मध्ये ख्रिश्चन धर्माला मान्यता दिली. यानंतर पोपचा प्रभाव वाढू लागला. ३८० मध्ये, सम्राट थियोडोसियस पहिला याने ख्रिश्चन धर्माला रोमन साम्राज्याचा अधिकृत धर्म घोषित केले. यामुळे पोपची शक्ती आणखी वाढली. १३०९ मध्ये, पोपचे कार्यालय फ्रान्समधील एविग्नॉन येथे स्थलांतरित झाले. तथापि, १३७७ मध्ये ते परत रोमला हलवण्यात आले. ७५६ पासून १८७० पर्यंत, पोपने मध्य इटलीमधील (पोप राज्ये) प्रभावशाली रोमन कॅथलिक क्षेत्रांवर राज्य केले. प्रश्न ३. व्हॅटिकन म्हणजे काय आणि ते खास का आहे? उत्तर: व्हॅटिकन हे कॅथलिक चर्चच्या प्रमुखांचे म्हणजेच पोपचे निवासस्थान आहे. पोप येथील अपोस्टोलिक पॅलेसमध्ये राहतात. व्हॅटिकन इटलीची राजधानी रोमने वेढलेले आहे. अनेक देशांतील पुजारी आणि नन्स येथे राहतात. लोकसंख्या ७६४ आहे. १९२९ मध्ये व्हॅटिकन स्वतंत्र देश बनला. प्रश्न ४: रोमन कॅथलिक चर्च इतर चर्चपेक्षा वेगळे कसे आहे? उत्तर: रोमन कॅथलिक चर्च हा ख्रिश्चन धर्माचा सर्वात मोठा पंथ आहे. याशिवाय, प्रोटेस्टंट धर्म आणि पूर्व ऑर्थोडॉक्सी हे ख्रिश्चन समुदायाचे दोन प्रमुख संप्रदाय आहेत. रोमन कॅथलिक चर्च येशू ख्रिस्ताच्या शिकवणींवर आधारित आहे. बायबलसोबतच, चर्च परंपरांनाही धर्म आणि श्रद्धेचा आधार मानते. कॅथलिक चर्च या तत्त्वांवर विश्वास ठेवते… एक देव: जो तीन स्वभावांमध्ये अस्तित्वात आहे. हे तीन घटक (त्रिमूर्ती) आहेत: मदर मेरी: कॅथलिक चर्च येशूची आई मेरीला विशेष सन्मान देते. असे मानले जाते की ती तिच्या शरीरासह स्वर्गात पोहोचली. कॅथलिक प्रार्थनांमध्ये मेरीला विशेष स्थान देण्यात आले आहे. शुद्धीकरण: कॅथलिक श्रद्धेनुसार, मृत्यूनंतर आत्मा स्वर्गात जाण्यापूर्वी शुद्ध होतो. हे असे ठिकाण आहे जिथे मृत्यूनंतर आत्मे त्यांच्या पापांचे प्रायश्चित्त करतात. पापांपासून मुक्त झाल्यानंतर आत्मे स्वर्गात जातात. पोप आणि कॅथलिक चर्चशी संबंधित वाद १. व्हॅटिलिएक्स घोटाळा २०१२ मध्ये, पोप बेनेडिक्ट सोळावे पोप होते. तेव्हा ‘हिज होलिनेस’ नावाचे एक पुस्तक प्रकाशित झाले, जे त्यांच्या गुप्त कागदपत्रांवर आधारित होते. हे खासगी कागदपत्रे पोपच्या स्वतःच्या बटलरने एका लेखकाला लीक केली होती. या कागदपत्रांची तपासणी केल्यानंतर, अंतर्गत चौकशी करण्यात आली. समलिंगी बिशपांनी ब्रह्मचर्य नियमांचे उल्लंघन केल्यामुळे काही बाहेरील लोक त्यांना ब्लॅकमेल करत असल्याचे उघड झाले. या वादानंतर, पोप बेनेडिक्ट सोळावे यांनी २०१३ मध्ये पोपपदाचा राजीनामा दिला. २. कॅथलिक चर्चमध्ये मुलांचे लैंगिक शोषण कॅथोलिक चर्चवर अनेक धर्मगुरू आणि भिक्षूंनी बाल शोषणाचे आरोप केले आहेत. एप्रिल २०१४ मध्ये, पोप फ्रान्सिस यांनी चर्चमध्ये मुलांवरील लैंगिक शोषणाची पहिल्यांदाच कबुली दिली आणि सार्वजनिकरित्या माफीही मागितली. आतापर्यंत कोणत्याही पोपकडून या विषयावर कोणतीही प्रतिक्रिया न मिळाल्याबद्दल व्हॅटिकनवर टीका होत होती. ३. कॅथलिक चर्चच्या याजकांनी मुले जन्माला घातली फेब्रुवारी २०१९ मध्ये, न्यू यॉर्क टाईम्सने एका लेखात वृत्त दिले होते की अनेक व्हॅटिकन पुजाऱ्यांना स्वतःची मुले आहेत. अशा पुजाऱ्यांसाठी व्हॅटिकनने गुप्त मार्गदर्शक तत्त्वे तयार केली आहेत. सीएनएनच्या वृत्तानुसार, व्हॅटिकनच्या प्रवक्त्याने नंतर म्हटले: ‘मी पुष्टी करू शकतो की ही मार्गदर्शक तत्त्वे अस्तित्वात आहेत.’ हे दस्तऐवज व्हॅटिकनच्या आत वापरण्यासाठी आहे. हे प्रकाशनासाठी नाही. व्हॅटिकनच्या प्रवक्त्याने सांगितले होते की, या गुप्त मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, मुलाचा पिता असलेल्या पुजाऱ्याला पुजाऱ्याच्या पदावरून राजीनामा देण्यास आणि वडील म्हणून त्याच्या जबाबदाऱ्या स्वीकारण्यास सांगितले जाते.