बंडखोरांनी सीरियातील दोन मोठी शहरे ताब्यात घेतली:राजधानी दमास्कसच्या दिशेने पुढे जात आहेत, त्यांना रोखण्यासाठी लष्कराने महामार्गावर बॉम्बफेक केली

सीरियातील हमा हे आणखी एक मोठे शहर हयात तहरीर अल शाम (HTS) या बंडखोर गटाने ताब्यात घेतले आहे. HTS चे लढाऊ आता सीरियातील महत्त्वाच्या होम्स शहराकडे कूच करत आहेत. त्यांनी होम्सचा काही भागही ताब्यात घेतला आहे. होम्स ताब्यात घेतल्यानंतर ते राजधानी दमास्कसच्या दिशेने जातील. वृत्तसंस्था एएफपीने दिलेल्या माहितीनुसार, बंडखोरांना रोखण्यासाठी सीरियन लष्कराने होम्स आणि हमाला जोडणारा महामार्ग उद्ध्वस्त केला आहे. होम्स शहर हामापासून अवघ्या 40 किमी अंतरावर आहे. हमाला ताब्यात घेतल्यानंतर होम्स शहरात राहणारे शिया समुदायाचे लोक शहर सोडून पळून जाऊ लागले आहेत. रशियन सैन्याने एचटीएस बंडखोरांना रोखण्यासाठी अनेक क्षेपणास्त्रे डागली आहेत, परंतु त्यांना त्यांची प्रगती रोखता आलेली नाही. हमाला ताब्यात घेतल्यानंतर एचटीएस कमांडर अबू मोहम्मद अल जुलानीने विजयाचा संदेश दिला आहे. एचटीएस बंडखोरांनी हमाला ताब्यात घेतल्याचे 5 फुटेज… एचटीएस प्रमुख म्हणाले – असद सरकारला उलथून टाकण्याचे उद्दिष्ट
सीरियातून असद सरकार उलथून टाकणे हे त्यांचे उद्दिष्ट असल्याचे जुलानी यांनी सांगितले. सीरियातील एका गुप्त ठिकाणावरून त्यांनी सीएनएनला मुलाखत दिली. जुलानी म्हणाले की, सीरियात हुकूमशाही संपुष्टात येईल आणि जनतेचे सरकार निवडून येईल. ते म्हणाले की, असद कुटुंब 40 वर्षांपासून सीरियावर राज्य करत आहे. पण आता असद सरकारचा मृत्यू झाला आहे. इराणींच्या मदतीने ते काही काळ टिकले. नंतर रशियन लोकांनी देखील त्यांना मदत केली, परंतु वास्तविकता अशी आहे की, त्यांच्या राजवटीचे दिवस मोजले गेले आहेत. सीरियामध्ये 27 नोव्हेंबरपासून लष्कर आणि एचटीएस यांच्यात संघर्ष सुरू आहे. बंडखोरांनी यापूर्वी 1 डिसेंबर रोजी सीरियातील दुसऱ्या क्रमांकाचे मोठे शहर अलेप्पोवर ताबा मिळवला होता. सीरियातील या युद्धात आतापर्यंत 826 लोक मारले गेले आहेत. 2011 मध्ये गृहयुद्ध सुरू झाल्यापासून सीरियातील ही सर्वात प्राणघातक लढाई आहे. विद्रोही सैनिक हमासाठी 3 दिवस लढत होते हमाला ताब्यात घेण्यासाठी बंडखोर सैनिकांची लष्कराशी गेल्या 3 दिवसांपासून झुंज सुरू होती. संरक्षण रेषा तोडण्यासाठी बंडखोरांनी आत्मघाती हल्ले सुरू केल्याचा आरोप लष्कराने केला आहे. या काळात बंडखोरांशी लढताना अनेक जवान शहीद झाले आहेत. हमा हे सीरियातील चौथ्या क्रमांकाचे मोठे शहर आहे. 2011 मध्ये सीरियात सुरू झालेल्या गृहयुद्धातही हमाला बंडखोरांच्या ताब्यात घेता आले नाही. तेव्हाही हे शहर सरकारच्या ताब्यात होते. अशा परिस्थितीत यावेळी बंडखोरांना पकडणे हा त्यांच्यासाठी मोठा विजय आहे. तत्पूर्वी शनिवारी बंडखोरांनी अलेप्पो शहरावर ताबा मिळवला. हे सीरियाचे मुख्य व्यापार केंद्र आहे. एचटीएस ही सीरियाची सर्वात मोठी संस्था बनली आहे एचटीएसचा यापूर्वी अल कायदाशी संबंध होता. सुन्नी गट एचटीएसचे नेतृत्व अबू मोहम्मद अल-जुलानी करत आहे. जुलानी हा गेल्या अनेक वर्षांपासून अल-असाद सरकारसाठी धोका होता. रिपोर्ट्सनुसार, अल-जुलानीचा जन्म 1982 मध्ये सौदी अरेबियाच्या रियाधमध्ये झाला होता. तेथे त्यांचे वडील पेट्रोलियम इंजिनिअर होते. 1989 मध्ये, जुलानींचे कुटुंब सीरियाला परतले आणि दमास्कसजवळ स्थायिक झाले. 2003 मध्ये इराकवर अमेरिकन हल्ल्यानंतर जुलानीने वैद्यकीय शिक्षण अर्धवट सोडले आणि अल-कायदामध्ये सामील झाले. ते अल कायदामधील अबू मुसाब अल-झरकावीच्या जवळचे होते. 2006 मध्ये झरकावीच्या हत्येनंतर जुलानींनी लेबनॉन आणि इराकमध्ये वेळ घालवला. 2006 मध्येच जुलानींना अमेरिकन सैन्याने इराकमध्ये अटक केली होती. 5 वर्षे तुरुंगात राहिल्यानंतर त्यांची सुटका झाली. यानंतर ते इस्लामिक स्टेटमध्ये सामील झाले. जुलानी 2011 मध्ये असद यांच्या विरोधातील निदर्शनांदरम्यान सीरियात आले होते. यानंतर त्यांनी जबात अल-नुसरा या संघटनेची स्थापना केली आणि असद सरकारविरुद्ध युद्ध पुकारले. 2017 मध्ये अल-नुसराने इतर काही दहशतवादी गटांसह हयात तहरीर अल-शाम (HTS) ची स्थापना केली. एचटीएस हा आता सीरियातील सर्वात शक्तिशाली बंडखोर गट आहे. अलेप्पो आणि हमा ताब्यात घेण्यापूर्वी या संघटनेने इदलिबवर कब्जा केला. वृत्तानुसार, या संघटनेच्या मागे 30 हजार लढवय्ये आहेत. अमेरिकेने या संघटनेचा 2018 मध्ये दहशतवादी यादीत समावेश केला होता. असद राजवट संपेल का? वॉशिंग्टन डीसी येथील मिडल ईस्ट इन्स्टिट्यूटचे वरिष्ठ फेलो इब्राहिम अल-असिल यांनी सांगितले की, असदच्या सैन्यात आणि बंडखोर गट यांच्यातील खरी लढाई अद्याप सुरू झालेली नाही. असद जुन्या रणनीतीवर काम करत आहेत, ज्याने भूतकाळातही त्यांच्यासाठी काम केले आहे. प्रथम माघार घ्या, संघटित व्हा, मजबूत करा आणि नंतर प्रतिहल्ला करा. बंडखोरांना विजय मिळवायचा असेल तर त्यांना कधी थांबायचे हे माहित असले पाहिजे. या बंडखोरांना रोखण्यासाठी असद रासायनिक अस्त्रांचा वापरही करू शकतो. 2011 मध्ये सीरियामध्ये गृहयुद्ध सुरू झाले 2011 मध्ये अरब स्प्रिंगसह सीरियातील गृहयुद्ध सुरू झाले. 10 वर्षांपासून सत्तेवर असलेल्या बशर अल-असाद सरकारच्या विरोधात सीरियातील जनतेने निदर्शने सुरू केली. यानंतर ‘फ्री सीरियन आर्मी’ नावाने बंडखोर गट तयार करण्यात आला. बंडखोर गट तयार झाल्यानंतर सीरियात गृहयुद्ध सुरू झाले. त्यात अमेरिका, रशिया, इराण आणि सौदी अरेबिया सामील झाल्यानंतर हा संघर्ष आणखी वाढला. दरम्यान, इसिस या दहशतवादी संघटनेने सीरियातही आपले पंख पसरवले होते. 2020 च्या युद्धबंदी करारानंतर येथे फक्त तुरळक चकमकी झाल्या आहेत. संयुक्त राष्ट्रांच्या अहवालानुसार दशकभर चाललेल्या गृहयुद्धात 3 लाखांहून अधिक लोक मारले गेले. याशिवाय लाखो लोकांना विस्थापित व्हावे लागले.