पाकिस्तानी सैन्याने म्हटले- ट्रेन अपहरणातील सर्व ओलिसांची सुटका:28 सैनिक, 33 बंडखोर ठार; बलूच फायटर्सचा दावा- आम्ही 100 सैनिकांना मारले

बुधवारी रात्री ९:३० वाजता ट्रेन अपहरणाचा प्रकार संपल्याचा दावा पाकिस्तानी सुरक्षा दलांनी केला. त्यांनी सांगितले की, 33 बलुच लढवय्ये मारले गेले आहेत. या कारवाईत काही ओलिसांनाही मारण्यात आले. त्यांनी सांगितले की उर्वरित सर्व ओलिसांना सोडण्यात आले आहे. दरम्यान, पाकिस्तानचे पंतप्रधान शाहबाज शरीफ म्हणाले की, आमच्या सैनिकांनी अनेक बंडखोरांना जहन्नूममध्ये पाठवले आहे. वृत्तसंस्था एएफपीने पाकिस्तानी लष्कराच्या हवाल्याने म्हटले आहे की, ट्रेनमध्ये प्रवास करणारे २७ ऑफ ड्युटी पाकिस्तानी सैनिक ठार झाले, तर बचाव कार्यादरम्यान 1 सैनिक ठार झाला. ट्रेन अपहरण करणाऱ्या बलुच लिबरेशन आर्मी (बीएलए) ने दोन दिवसांत १०० हून अधिक पाकिस्तानी सैनिकांना मारल्याचा दावा केला आहे. यापैकी ६० जण बुधवारीच मारले गेले. मंगळवारी दुपारी १ वाजता बलुच आर्मीने जाफर एक्सप्रेसमधील ४५० प्रवाशांना ओलीस ठेवले होते. त्यांना वाचवण्यासाठीची मोहीम सुमारे ३६ तास चालली. पाकिस्तानी लष्करी अधिकाऱ्याने सांगितले की, ३४६ ओलिसांची सुटका करण्यात आली आहे. आतापर्यंत काय घडले आहे ते १० मुद्द्यांमध्ये समजून घ्या… सैनिकांच्या कैदेतून सुटलेल्या प्रवाशांचा फोटो… ओलिसांची अग्निपरीक्षा – ओळखपत्रे तपासली गेली, जणू काही प्रलय आला आहे असे वाटले बीएलएच्या बलुच सैनिकांनी सांगितले – ही आमच्या हक्कांची लढाई बुधवारी संध्याकाळी बीएलएने एक ऑडिओ देखील जारी केला. त्यात म्हटले आहे की हा न्याय आणि अस्तित्वासाठीचा लढा आहे. आम्ही या ट्रेन अपहरण मोहिमेत सामील झालो आहोत कारण ही आमच्या हक्कांची लढाई आहे. आम्हाला बलुच लोकांना या संघर्षात सामील होण्यास आणि त्याचा भाग बनण्यास सांगायचे आहे. आम्ही तुमच्यासाठी ही लढाई लढत आहोत. आज आपण ही ट्रेन हायजॅक केली. आमच्यासोबत, आम्ही तुमच्यासाठी आणि या भूमीसाठी आमचे रक्त सांडत आहोत. तथापि, या ऑडिओची अद्याप पुष्टी झालेली नाही. मंगळवारी याआधी, बीएलएने एक निवेदन जारी केले होते की जर आमच्याविरुद्ध लष्करी कारवाई करण्याचा प्रयत्न केला गेला तर आम्ही सर्व ओलिसांना ठार मारू. या हत्याकांडाची जबाबदारी पाकिस्तानी लष्कराची असेल. चीन म्हणाला – पाकिस्तानसोबत सुरक्षा सहकार्य वाढवेल चीनच्या परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते माओ निंग यांनी बलुचिस्तानमधील ट्रेनवरील हल्ल्याचा निषेध केला आहे. त्यांनी म्हटले आहे की चीन कोणत्याही प्रकारच्या दहशतवादाला विरोध करतो. दहशतवादाविरुद्ध लढण्यासाठी आणि प्रदेशात स्थिरता राखण्यासाठी आम्ही पाकिस्तानला पाठिंबा देत राहू. दहशतवादविरोधी आणि सुरक्षा सहकार्य मजबूत करण्यासाठी चीन पाकिस्तानसोबत काम करण्यास तयार आहे, असे माओ म्हणाले. खरंतर, बलुचिस्तानमधून जाणाऱ्या चीनच्या सीपीईसी प्रकल्पाला बलुच आर्मी विरोध करते. अंदाजे $५०० अब्ज किमतीच्या या प्रकल्पाबाबत, बीएलए म्हणते की ग्वादर बंदरात स्थानिक बलुच लोकांचे हक्क हिरावून घेतले जात आहेत. याचा निषेध करण्यासाठी, बीएलएने गेल्या ४ वर्षांत ७६ हल्ले केले आहेत ज्यात १,१५६ पाकिस्तानी सैनिक मारले गेले आहेत. बलुचिस्तानच्या बोलन जिल्ह्यात हा हल्ला झाला मंगळवारी सकाळी ९ वाजता जाफर एक्सप्रेस क्वेट्टाहून पेशावरला रवाना झाली. सिबी येथे पोहोचण्याची वेळ दुपारी १.३० वाजता होती. तत्पूर्वी, दुपारी १ वाजताच्या सुमारास, बलुचिस्तानच्या बोलान जिल्ह्यातील मशकाफ भागात गुडालर आणि पिरू कुन्री दरम्यान बलुच लिबरेशन आर्मीने हा हल्ला केला. हा एक डोंगराळ भाग आहे, जिथे १७ बोगदे आहेत, त्यामुळे ट्रेन मंद गतीने चालवावी लागते. याचा फायदा घेत बीएलएने ट्रेनवर हल्ला केला. सर्वप्रथम, बलुच आर्मीने मश्काफमधील बोगदा क्रमांक-८ मधील रेल्वे ट्रॅक उडवून दिला. यामुळे जाफर एक्सप्रेस रुळावरून घसरली. यानंतर बीएलएने गोळीबार सुरू केला. या गोळीबारात ट्रेन चालकही जखमी झाला. या ट्रेनमध्ये सुरक्षा दल, पोलिस आणि आयएसआय एजंट प्रवास करत होते. सगळे पंजाबला जाणार होते. त्यांनी बीएलएच्या हल्ल्याला प्रत्युत्तर दिले, परंतु बीएलएने ट्रेन ताब्यात घेतली. या दरम्यान अनेक सुरक्षा कर्मचारी मारले गेले. घटनेची माहिती मिळताच, पाकिस्तानी सैन्याने जमिनीवरून बीएलएवर गोळीबार केला आणि हवेतून बॉम्बही टाकले, परंतु बीएलएच्या सैनिकांनी कसा तरी लष्कराचे जमिनीवरील ऑपरेशन थांबवले. गेल्या वर्षी, २५ आणि २६ ऑगस्ट २०२४ च्या रात्री, बीएलएने या ट्रेनच्या मार्गावरील कोलपूर आणि माच दरम्यानचा पूल उडवून दिला. त्यामुळे रेल्वे सेवा बंद करण्यात आली. ११ ऑक्टोबर २०२४ पासून रेल्वे सेवा पुन्हा सुरू करण्यात आली. बलुचिस्तानमधील ५९० कोटी टन खनिजांवर चीनची नजर पाकिस्तान सरकारने बलुचिस्तानमधून बलुचांना हाकलून लावण्यासाठी वारंवार लष्करी कारवाई केली आहे. या कृतीमागे दोन प्रमुख कारणे आहेत. पहिला- बलुचिस्तानचे भौगोलिक स्थान, जे त्याला जगातील सर्वात श्रीमंत ठिकाणांपैकी एक बनवते. खरंतर, हा भाग पाकिस्तानच्या नैऋत्येस आहे, ज्याच्या क्षेत्रात इराण आणि अफगाणिस्तानचाही समावेश आहे. ते ३.४७ लाख चौरस किलोमीटरमध्ये पसरलेले आहे. यानुसार, हा पाकिस्तानचा सर्वात मोठा प्रांत आहे. देशाच्या ४४% भूभाग येथे आहे, तर इतक्या मोठ्या क्षेत्रात पाकिस्तानच्या एकूण लोकसंख्येच्या फक्त ३.६% म्हणजेच १.४९ कोटी लोक राहतात. दुसरे म्हणजे, या जमिनीखाली तांबे, सोने, कोळसा, युरेनियम आणि इतर खनिजांचे प्रचंड साठे आहेत. यामुळे ते पाकिस्तानचे सर्वात श्रीमंत राज्य बनते. येथील रेको डिक खाण ही जगातील सोने आणि तांब्याच्या खाणींपैकी एक आहे. हे चगाई जिल्ह्यात आहे, जिथे खनिज ५९० कोटी टन असल्याचा अंदाज आहे. त्यात प्रति टन साठ्यात ०.२२ ग्रॅम सोने आणि ०.४१% तांबे आहे. त्यानुसार, या खाणीत ४० कोटी टन सोने लपलेले आहे. त्याची अंदाजे किंमत १७४.४२ लाख कोटी रुपयांपर्यंत असू शकते. असे असूनही, हा भाग पाकिस्तानच्या सर्वात मागासलेल्या भागांपैकी एक आहे. या मौल्यवान खाणी चीनला देऊन पाकिस्तान आपले नशीब उजळवू इच्छितो. त्याच्यावर १२४.५ अब्ज डॉलर्सचे परकीय कर्ज आहे, जे त्याच्या जीडीपीच्या ४२% आहे. बलुचिस्तान लिबरेशन आर्मी म्हणजे काय? बलुचिस्तानमधील अनेक लोकांचा असा विश्वास आहे की भारत-पाकिस्तान फाळणीनंतर त्यांना स्वतंत्र देश म्हणून राहायचे होते, परंतु त्यांच्या संमतीशिवाय त्यांना पाकिस्तानात समाविष्ट करण्यात आले. यामुळे आजही बलुचिस्तानमध्ये सैन्य आणि जनतेमधील संघर्ष सुरू आहे. बीएलएची मुख्य मागणी पाकिस्तानपासून वेगळे होऊन बलुचिस्तान देशाची स्थापना करणे आहे. बलुचिस्तानमध्ये स्वातंत्र्याची मागणी करणाऱ्या अनेक संघटना आहेत. यापैकी बलुचिस्तान लिबरेशन आर्मी (बीएलए) ही सर्वात शक्तिशाली संघटना आहे. ही संघटना ७० च्या दशकात अस्तित्वात आली, परंतु २१ व्या शतकात तिचा प्रभाव वाढला आहे. बीएलएला बलुचिस्तानला पाकिस्तानी सरकार आणि चीनपासून मुक्त करायचे आहे. त्यांना वाटते की बलुचिस्तानच्या संसाधनांवर त्यांचा अधिकार आहे. पाकिस्तान सरकारने २००७ मध्ये बलुचिस्तान लिबरेशन आर्मीला दहशतवादी संघटना म्हणून सूचीबद्ध केले. जागतिक दहशतवाद निर्देशांकात पाकिस्तान दुसऱ्या क्रमांकावर आहे सिडनीस्थित इन्स्टिट्यूट फॉर इकॉनॉमिक्स अँड पीसने जारी केलेल्या ग्लोबल टेररिझम इंडेक्स (GTI) अहवाल २०२५ मध्ये, पाकिस्तानला जगातील दुसऱ्या क्रमांकाचा सर्वाधिक दहशतवादग्रस्त देश म्हणून वर्णन केले आहे. अहवालानुसार, पाकिस्तानातील खैबर पख्तूनख्वा आणि बलुचिस्तान हे सर्वाधिक दहशतवादग्रस्त क्षेत्र आहेत. देशभरातील एकूण दहशतवादी घटनांपैकी ९०% घटना याच भागात घडल्या. या अहवालात सलग दुसऱ्या वर्षी तहरीक-ए-तालिबान पाकिस्तानला पाकिस्तानातील सर्वात धोकादायक दहशतवादी संघटना म्हणून वर्णन केले आहे. २०२४ मध्ये, या गटाने ४८२ हल्ले केले, ज्यामध्ये ५५८ मृत्यू झाले, जे २०२३ च्या तुलनेत ९१% जास्त आहे.