इस्माईली मुस्लिमांचे धार्मिक नेते आगा खान यांचे निधन:वयाच्या 88 व्या वर्षी घेतला अखेरचा श्वास; 49 व्या पिढीतील होते इमाम

इस्माईली मुस्लिमांचे धार्मिक आणि आध्यात्मिक नेते आणि अब्जाधीश आगा खान यांचे मंगळवारी वयाच्या ८८ व्या वर्षी निधन झाले. शिया इस्माईली मुस्लिमांचे ४९ वे वंशपरंपरागत इमाम आगा खान चौथे यांचे पोर्तुगालमध्ये निधन झाले आहे. एपी न्यूजने आगा खान फाउंडेशनच्या हवाल्याने वृत्त दिले आहे. त्यांचा उत्तराधिकारी नंतर जाहीर केला जाईल. आगा खान यांना ३ मुले आणि १ मुलगी आहे. आगा खान यांचे खरे नाव प्रिन्स शाह करीम अल हुसैनी होते. त्यांचा जन्म १३ डिसेंबर १९३६ रोजी जिनिव्हा येथे झाला आणि त्यांचे बालपण नैरोबी, केनिया येथे गेले. हार्वर्ड विद्यापीठातून इस्लामिक इतिहासात पदवी प्राप्त करणारे आगा खान वयाच्या २० व्या वर्षी इस्माईली मुस्लिमांचे आध्यात्मिक नेते बनले. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार त्यांची संपत्ती ८०० दशलक्ष डॉलर्स ते १३ अब्ज डॉलर्सपर्यंत असण्याचा अंदाज आहे. विकसनशील देशांमधील घरे, रुग्णालये आणि शाळांना त्यांनी मोठ्या प्रमाणात देणग्या दिल्या. आगा खान ही पदवी १९५७ मध्ये देण्यात आली
१९ ऑक्टोबर १९५७ रोजी, टांझानियातील दार एस सलाम येथे त्यांना अधिकृतपणे आगा खान चतुर्थ राज्याभिषेक देण्यात आला. आगा खानचे अनुयायी त्यांना पैगंबर मुहम्मद यांचे वंशज मानत होते. त्यांच्याकडे ब्रिटिश, फ्रेंच, स्विस आणि पोर्तुगीज नागरिकत्व होते. त्यांना घोडे पाळण्याचीही आवड होती. २०१२ मध्ये त्यांनी व्हॅनिटी फेअर मासिकाला सांगितले- आपल्या देशात पैसे कमवणे वाईट मानले जात नाही. इस्लामी नैतिकता अशी आहे की जर देवाने तुम्हाला समाजात एक विशेष स्थान दिले असेल तर समाजाप्रती तुमची नैतिक जबाबदारी वाढते. मुस्लिम समाज आणि पाश्चात्य जग यांच्यातील पूल
इस्लामिक संस्कृतीचे समर्थक आगा खान यांना मुस्लिम समाज आणि पाश्चात्य जग यांच्यातील पूल मानले जात असे. त्यांनी बांगलादेश, ताजिकिस्तान आणि अफगाणिस्तानमध्ये अनेक रुग्णालये बांधली. आगा खान यांनी दोनदा लग्न केले. त्यांचे पहिले लग्न १९६९ मध्ये माजी ब्रिटिश मॉडेल सारा क्रॉकर पूलशी झाले होते, ज्यांच्यापासून त्यांना एक मुलगी आणि दोन मुले होती. १९९५ मध्ये दोघांचा घटस्फोट झाला. १९९८ मध्ये त्यांनी जर्मन वंशाच्या गॅब्रिएल लेनिंगेनशी लग्न केले, ज्यांच्यापासून त्यांना एक मुलगा झाला. २०१४ मध्ये दोघांचा घटस्फोट झाला. २०१३ मध्ये व्हॅनिटी फेअर मासिकाने आगा खानबद्दल लिहिले होते- आध्यात्मिक आणि भौतिक, पूर्व आणि पश्चिम, मुस्लिम आणि ख्रिश्चन यांच्यातील दरी ते जितक्या सुंदरतेने भरून काढतात तितके फार कमी लोक करू शकतात. इस्माईली मुस्लिम कोण आहेत?
इस्माईली मुस्लिम हे शिया इस्लामचा एक पंथ आहे, ज्यांना खोजा मुस्लिम, आगाखानी मुस्लिम आणि निझारी मुस्लिम असेही म्हणतात. अनुयायांच्या बाबतीत हा दुसरा सर्वात मोठा शिया उप-पंथ आहे. इस्माईली मुस्लिम इमामाद्वारे कुराणचे स्पष्टीकरण पाळतात. इस्माईली मुस्लिम ज्या ठिकाणी पूजा करतात त्या जागेला जमातखाना म्हणतात.